#15latPSP, czyli zmiany w warunkach odbywania kary pozbawienia wolności przez osoby z niepełnosprawnościami

W lutym 2012 roku Fundacja zaangażowała się w sprawę dotyczącą warunków odbywania kary przez osobę z niepełnosprawnością fizyczną.

Niepełnosprawny mężczyzna pod niewłaściwą opieką medyczną

Skarżący przebywał w zakładzie karnym, był sparaliżowany i  twierdził, że podczas pobytu w jednostce penitencjarnej jego dolegliwości pogłębiły się. Na skutek tego niezbędne było zapewnienie mu odpowiednich środków higieny osobistej oraz akcesoriów medycznych, które, jak mówił, były dostarczane zdecydowanie za rzadko. Powodowało to negatywne konsekwencje dla jego zdrowia. Ponadto, podczas wykonywania czynności higieny osobistej mężczyzna był zmuszony korzystać z pomocy współosadzonych. Skarżący twierdził również, że budynek zakładu karnego był nieprzystosowany do jego stanu zdrowia, w tym do prawidłowego korzystania z wózka.

W swojej skardze do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka skarżący wskazał, że administracja zakładu karnego, w którym przebywał, nie zapewniła mu właściwej opieki zdrowotnej i sformułował zarzut naruszenia art. 3 Konwencji  o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

PSP podejmuje kroki prawne

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wraz z międzynarodowymi organizacjami – International Disability Alliance oraz European Disability Forum – przedstawiła Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka opinię przyjaciela sądu w tej sprawie. W stanowisku podkreślono, że zgodnie z Europejskimi Regułami Więziennymi, więźniowie powinni mieć dostęp do służby zdrowia bez dyskryminacji ze względu na ich sytuację prawną. Zwrócono również uwagę na standardy wynikające z Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych, a w szczególności nakaz racjonalnego dostosowania miejsca odbywania kary do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

ETPC: zakład karny nieprzystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością

W lutym 2013 r. ETPC wydał wyrok w tej sprawie D.G. przeciwko Polsce. Trybunał nie miał wątpliwości, że skarżący przebywał w jednostce penitencjarnej, która nie była przystosowana do potrzeb osób poruszających się na wózkach. Trybunał podkreślił w wyroku, że pozbawienie wolności osoby cierpiącej z powodu niepełnosprawności fizycznej w warunkach nieodpowiednich do jej stanu zdrowia lub przerzucenie odpowiedzialności za podstawowe czynności na współwięźniów, stanowi poniżające traktowanie w rozumieniu Konwencji. ETPC zauważył, że warunki w tej jednostce uniemożliwiały samodzielne wykonywanie przez skarżącego przynajmniej niektórych, podstawowych codziennych zajęć. Tym samym, w ocenie Trybunału, skarżący był całkowicie zależny od współwięźniów, co miało wpływ na odczuwane przez niego cierpienie psychiczne i fizyczne.  Fundacja monitorowała również sposób wykonania tego wyroku przez polskie władze i przedstawiła swoje wątpliwości Komitetowi Ministrów Rady Europy.

Sygnatura: D.G. p. Polsce, skarga nr 45705/07

W tym roku Program Spraw Precedensowych HFPC obchodzi 15-lecie swojego istnienia! Na przestrzeni tych 15 lat zaangażowaliśmy się w wiele spraw, których wyroki były przełomowe i podniosły standard ochrony praw człowieka w Polsce. Z okazji jubileuszu przypomnimy sprawy, które w największym stopniu przyczyniły się do zwiększenie ochrony praw człowieka w naszym kraju.