Coroczne spotkanie Human Rights House Network

W dniach 22-24 września 2010 r. w Wilnie odbyło się coroczne spotkanie Human Rights House Network, którego członkiem jest Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Pierwsze dwa dni spotkanie poświęcone były działaniom i współpracy wewnątrz zrzeszenia organizacji pozarządowych. Ostatniego dnia odbyła się konferencja nt. obecnej sytuacji dotyczącej praw człowieka na Białorusi oraz w krajach Bałtyckich.Podczas spotkania organizacji zrzeszonych w Human Rights Network udział wzięło ponad 50 działaczy z Ukrainy, Mołdawii, Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Polski, Czech, Białorusi, Litwy, Łotwy i Estonii. Podczas spotkań rozmawiano jak pomóc działaczom na rzecz praw człowieka z Białorusi, którzy z racji na sytuację w kraju zmuszeni są przebywać na Litwie, gdzie za sprawą Human Rights House Network utworzone zostało centrum praw człowieka (Viasna).

Wskazywano przede wszystkim na regulację prawne oraz zakaz prowadzenia legalnych organizacji pozarządowych na terenie Białorusi. Przewodnicząca Białoruskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy, Zhanna Litvina, mówiła o braku niezależnych mediów i trudnościach z dotarciem do ludności z niezależną informacją. Tatsiana Reviaka Przewodnicząca Centrum Praw Człowieka Viasna zwróciła uwagę na nadal istniejącą karę śmierci, na wprowadzanie przez Prezydenta Łukaszenkę ideologii i programów edukacyjnych do szkół oraz na uniwersytety. Mówiono również o więźniach politycznych, którzy nadal na Białorusi się zdarzają.

Podczas spotkania otwarto wystawę zdjęć Julii Darashkevich, białoruskiej dziennikarki oraz odbyła się premiera dokumentu Erlinga Borgena, pt. The prisoner from Azerbaijan (opowiadającego historię Eynullaha Fatullayeva, który odbywa karę pozbawienia wolności za niezależną działalność dziennikarską).

Rozmawiano również o wykorzystaniu nowych technologii w walce o ochronę praw człowieka. Prezentację na ten temat wygłosiła Indira Ganesh z Tactical Technology, organizacji promującej nowe technologię w działaniach organizacji pozarządowych (http://www.tacticaltech.org/ ).

W piątek 24 września 2010 na konferencji poświęconej Białorusi spotkało się 180 działaczy z Europy Wschodniej i Kaukazu. Rozmawiano o ochronie działaczy na rzecz praw człowieka na Białorusi po wejściu w życie art.139(1) do Kodeksu Karnego penalizującego zrzeszanie się. Mówiono o mechanizmach jakie mogą wykorzystywać działacze w celu zwrócenia uwagi na sytuację w ich kraju. Przede wszystkim na mechanizm raportowania periodycznego do ONZ.

Jeden z paneli poświęcony został sytuacji w krajach Bałtyckich. Swój komentarz wygłosili czołowi działacze z Łotwy, Litwy i Estonii. Wszyscy uznali, że od czasu wstąpienia do UE, NATO zakres ochrony praw człowieka w tych krajach znacząco się pogorszył. Mówili oni przede wszystkim o problemach z dostępem do sądu, z poszanowaniem prywatności oraz z ochroną mniejszości narodowych.

Ostatni panel poświęcony był wolności słowa na Białorusi i w krajach Bałtyckich. Mówiono o rynku mediów na Litwie, Łotwie i Estonii, który co prawda jest liberalny, ale brakuje mu transparentności. Nie ma również miejsca na debatę o sytuacji w mediach i zastanowieniu się nad ich przyszłością.

Podczas spotkania przyjęto kilka stanowisk. Pierwsze dotyczyło sytuacji na Białorusi, będące apelem do władz o dostosowanie rzeczywistości do międzynarodowych standardów ochrony. Drugie dotyczyło swobody zgromadzeń, która jest ograniczaniu w wielu krajach Afryki, Europy Wschodniej oraz Kaukazu. Trzecie poświęcone było wolności słowa w Azerbejdżanie, w szczególności stosowania kary pozbawienia wolności wobec dziennikarza Enullayaha Fatullayeva, którego natychmiastowe zwolnienie nakazał dnia 22 kwietnia 2010 r. w swoim wyroku Europejski Trybunał Praw Człowieka.

W spotkaniu udział wzięła Dominika Bychawska-Siniarska, Koordynator „Obserwatorium wolności mediów w Polsce”.
Stanowisko w sprawie wolności zgromadzeń: wersja angielska, wersja polska.
Więcej na temat spotkania na: http://humanrightshouse.org/Articles/15072.html