Deklaracja lwowska*

My, zebrani we Lwowie Polacy i Ukraińcy, uczestnicy uroczystości odsłonięcia tablicy ku czci Jacka Kuronia, pragniemy oddać hołd Jemu i dziedzictwu, które pozostawił.

Jacek – zakochany, jak mówił, bez pamięci w Ukrainie – był orędownikiem pojednania pomiędzy naszymi narodami. Na początku 2003 roku Jacek Kuroń napisał w liście do Myrosława Marynowycza: “My i Wy wyznajemy Ewangelię, w której Jezus zwraca się, jak wierzę, do każdego z nas: nie szukaj źdźbła w oku bliźniego, lecz belki w oku swoim. Zaś pomysł, że nakazy Ewangelii nie dotyczą stosunków między wspólnotami narodowymi jest niechrześcijański i sprzeczny z duchem Ewangelii. Z tych powodów mówię do Was, jestem przekonany, nie tylko w swoim imieniu: wybaczcie nam”. Myrosław Marynowycz odpowiedział: “Przyjaciele Polacy! Bracia w nielekkiej wędrówce drogami Bożej Opatrzności! Wybaczcie nam tak, jak potrafią wybaczyć chrześcijanie: do najdalszych głębin serca, bez oglądania się na okoliczności, nie dawkując przebaczenia – przebaczcie z niezachwianą wiarą, że z tymi, którzy przebaczają, jest sam Bóg”. Słowa te wypowiedziane zostały w przededniu 60. rocznicy antypolskiej akcji Ukraińskiej Powstańczej Armii na Wołyniu. Dla pojednania polsko-ukraińskiego wiele uczyniły środowiska emigracyjne naszych narodów z “Kulturą” Jerzego Giedroycia na czele, a także opozycja demokratyczna w Polsce i na Ukrainie. Dla prezydentów naszych państw pojednanie stało się kamieniem węgielnym polityki wobec sąsiedniego narodu. Ogromny wkład wniósł Kościół rzymskokatolicki w Polsce i Ukraiński Kościół Greckokatolicki, które gorąco zachęcał do aktywności papież Jan Paweł II. Dziś jednak po obydwu stronach granicy coraz głośniej słychać środowiska i osoby, które odrzucają ten sposób myślenia i działania. Podważają ustalenia historyków, zaprzeczając zbrodniom i odpowiedzialności za nie kierownictwa podziemia, a nawet władz komunistycznego państwa. Zbliżająca się 70. rocznica antypolskiej czystki na Wołyniu powinna służyć pojednaniu, a nie pogłębianiu uprzedzeń pomiędzy naszymi narodami. My, Polacy i Ukraińcy zebrani we Lwowie, dla uczczenia pamięci Jacka Kuronia deklarujemy, że dołożymy wszelkich starań, by w rocznicę wielkiej tragedii Polaków powiedziana została prawda, a pomordowanym oddano hołd. Podobnie, jak powinna być mówiona prawda o ukraińskich ofiarach i oddawany hołd ukraińskim ofiarom. Dobrze rozumiemy, że nie uda się zbudować dobrych stosunków pomiędzy naszymi narodami bez przezwyciężenia historii. Pamiętając o zasługach Jacka Kuronia, pragniemy dołożyć wszelkich starań, by polsko-ukraińskie pojednanie stało się faktem dokonanym. Zwracamy się do liderów społeczeństwa obywatelskiego po obu stronach granicy z apelem o wsparcie tych starań i zorganizowanie szeregu przedsięwzięć, które będą pogłębiać dialog. W obliczu wyzwań stojących przed naszą częścią Europy hasło “nie ma wolnej Polski bez wolnej Ukrainy” nabiera nowego znaczenia: oznacza odpowiedzialność za przyszłość naszych krajów i całej Europy. Bądźmy świadomi odpowiedzialności spoczywającej na naszych barkach i szansy, która jest przed nami.

Lista sygnatariuszy:

Sygnatariusze z Polski:
Bogumiła Berdychowska
Włodzimierz Bogaczyk
Magdalena Chabiera
Iza Chruślińska
Cveta Dimitrowa
Katarzyna Górniak
Ola Hnatiuk
Danuta Kuroń
Agnieszka Marczyk
Martyna Michalik
Teresa Oleszczuk
Monika Pasternicka
Wiktoria Pasternicka
Danuta Przywara
Ewa Rybałt
Barbara Szwedowska
Joanna Świderska
Barbara Weigl
Zofia Winawer
Ludwika Wujec
Piotr Andrusieczko
Seweryn Blumsztajn
Mirosław Czech
Jan Andrzej Dąbrowski
prof. Andrzej Friszke
Paweł Kowal
Andrzej Kuroń
Andrzej Leusz
Jan Lityński
prof. Tomasz Mędrzecki
Adam Michnik
Piotr Mitzner
prof. Grzegorz Motyka
Paweł Pieniążek
Witold Sielewicz
Sławomir Sierakowski
Jarosław Skuza
Tomasz Stryjek
Andrzej Topiński
Piotr Tyma
ojciec Ludwik Wiśniewski
Marcin Wojciechowski
Henryk Wujec.

Sygnatariusze z Ukrainy:

Lesia Bilenka-Swystowycz (tłumaczka)
Emilia Chmielowa (przewodnicząca Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie)
Olena Dżydżora (historyczka)
Hadyna Szeljah (studentka),
Iryna Sztohryn (dziennikarka Radia Svoboda)
Leonid Finberg (dyrektor kijowskiego Instytutu Studiów Judaistycznych, wydawca)
Andrij Nachlik (tłumacz)
Jewhen Hlibowyckyj (dziennikarz i analityk)
Pawło Hobzej (Ukraiński Katolicki Uniwersytet)
prof. Jarosław Hrycak (historyk)
Mykoła Kniażyckyj (dyrektor kanału telewizyjnego TVi)
Arkadij Kowalskyj (student)
Jurij Makarow (kijowski dziennikarz i publicysta)
Ihor Medwid (Ukraiński Katolicki Uniwersytet)
Myrosław Marynowych (prorektor Ukraińskiego Katolickiego Uniwersytetu)
Andrij Pawłyszyn (tłumacz, dziennikarz)
Oleh Pawłyszyn (historyk)
Danyił Polowyj (student)
Witalij Portnikow (kijowski dziennikarz, publicysta)
ksiądz Bohdan Prach (wicerektor Ukraińskiego Katolickiego Uniwersytetu)
Mykoła Riabczuk (publicysta)
Jarosław Ruszczyszyn (prezes Spółki Przedsiębiorców Obwodu Lwowskiego)
Taras Wozniak (redaktor pisma “JJ”)
Leonid Zaszkilniak (historyk)

* Deklaracja lwowska została przyjęta w ramach spotkania zorganizowanego z okazji odsłonięcia tablicy na budynku domu, w którym urodził się Jacek Kuroń. Spotkanie zostało zorganizowane przez: Stowarzyszenie Gai i Jacka Kuroniów, Związek Ukraińców w Polsce, Forum Polsko-Ukraińskie, Ukraiński Uniwersytet Katolicki, Niezależne Kulturologiczne Pismo “JJ”, Ukraińskie Centrum Międzynarodowego PEN Club, Zachodnią Grupę Analicztyną.