Drugi list do Ministra Sprawiedliwości: Polemika ze stanowiskiem Ministerstwa ws. 212 kk

Na początku roku Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Izba Wydawców Prasy oraz Stowarzyszenie Gazet Lokalnych, organizatorzy kampanii “Wykreśl 212 kk”, zwrócili się do Ministra Sprawiedliwości Jarosława Gowina z wnioskiem o wykreślenie z kodeksu karnego odpowiedzialności karnej za zniesławienie.

Ministerstwo odpowiedziało na wystąpienie w kwietniu 2012 i opowiedziało się za koniecznością utrzymania odpowiedzialności karnej za zniesławienie. Z pisma podpisanego przez Podsekretarza stanu Michała Królikowskiego wyłaniał się negatywny obraz mediów, który – zdaniem Ministerstwa – uzasadnia pozostawienie art. 212 k.k. w porządku prawnym.

Zdaniem MS za potrzebą utrzymania przestępstwa zniesławienia przemawia także Konstytucja. Przepisy ustawy zasadniczej gwarantują bowiem ochronę czci i dobrego imienia, a temu właśnie służy kontrowersyjny przepis. Jak wskazywało MS, prawo do ochrony reputacji jest ważniejsze od swobody wypowiedzi, a „konsekwencje poniżających plotek potrafią się ciągnąć latami, a w niektórych sytuacjach nawet do końca życia.”

W odpowiedzi na powyższe stanowisko, organizacje zdecydowały się na skierowanie kolejnego listu zawierającego polemikę z przedstawionymi przez Ministerstwo argumentami. Organizacje zwracają uwagę na liczne wątpliwości związane z funkcjonowaniem w obrocie prawnym art. 212 k.k., m. in.: nieuzasadnione w świetle zasady domniemania niewinności przenoszenie całości ciężaru dowodowego na oskarżonego, brak rozróżniania twierdzeń o faktach od wypowiedzi ocennych, nakładanie na oskarżonych dziennikarzy obowiązku wykazania prawdziwości twierdzeń, nawet gdy udowodnili, iż działali z zachowaniem reguł dziennikarskiej staranności, czy wreszcie brak uwzględnienia statusu funkcjonariuszy publicznych i innych osób publicznych w kontekście dopuszczalności dalej posuniętych granic krytyki.

Organizacje podkreślają również, że z art. 212 k.k. często skazywane są osoby, które skorzystały z tzw. prawa do skargi obywatelskiej. Wskazujemy też na szereg innych środków prawnych, pozwalających dochodzić poszkodowanym ochrony dobrego imienia.