ETPCz: skazany za odmowę opublikowania sprostowania może wznowić postępowanie

Europejski Trybunał Praw Człowieka przyjął w marcu 2012 r. jednostronną deklarację polskiego rządu i wydał decyzję o skreśleniu sprawy Sroka przeciwko Polsce z listy spraw. Sprawa dotyczyła ukarania redaktora naczelnego za odmowę opublikowana sprostowania. ETPCz uznał, że skarżącemu przysługuje prawo do wznowienia postępowania w kraju.

Europejski Trybunał Praw Człowieka

„Decyzja ETPCz jest połowicznym sukcesem. Dobrze, że pan Sroka ma możliwość wznowienia postępowania w kraju, ale z drugiej żałujemy, że ETPCz nie wydał wyroku w tej sprawie” – Dominika Bychawska-Siniarska, prawniczka Obserwatorium wolności mediów HFPC.

J. Sroka był redaktorem naczelnym dziennika „Puls Biznesu”. W lipcu 2004 r. w piśmie tym ukazał się artykuł autorstwa Marii Trepińskiej pt. „Śląskie stopy”. Opisano w nim prywatyzację Huty Łaziska oraz działań GEMI Sp. z o.o. w toku tego procesu. Pełnomocnik GEMI Sp. z o.o. skierował do redaktora naczelnego żądanie opublikowania sprostowania. J. Sroka odmówił publikacji sprostowania w treści zaproponowanej przez pełnomocnika. Do odmowy J. Sroka złożył obszerne wyjaśnienie.

Postępowanie karne
W lipcu 2005 r. na podstawie prawa prasowego wszczęto przeciwko J. Sroce postępowanie karne. W jego rezultacie październiku 2006 r. Sąd Rejonowy w Warszawie uznał J. Srokę winnym zarzucanego mu czynu i wymierzył mu karę grzywny w wysokości trzydziestu stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 zł. Ponadto, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w wysokości 390 złotych, w tym 300 złotych tytułem opłaty.

Wyrok został utrzymany w mocy przez sąd drugiej instancji, a Sąd Najwyższy uznał kasację wniesioną przez Rzecznika Praw Obywatelskich za oczywiście bezzasadną.

Decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
J. Sroka zwrócił się Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ze skargą, wskazując, że skazanie go na mocy Prawa prasowego naruszyło jego swobodę wypowiedzi, tj. art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Polski rząd wskazywał w trybie jednostronnej deklaracji skierowanej do ETPCz, że przyznaje się do naruszenia art. 10 Konwencji oraz wyraża chęć wypłacenia skarżącemu 18.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Zgodnie z procedurą przed Trybunałem na podstawie jednostronnej deklaracji może dość do skreślenia sprawy z listy spraw. W odpowiedzi na pismo Rządu, skarżący wniósł do Trybunału wniosek o wydanie wyroku.

Dnia 6 marca 2011 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka przyjął deklarację rządu i wydał decyzję o skreśleniu sprawy z listy. W decyzji wskazano, że rząd przyznaje się do naruszenia wolności słowa skarżącego. Trybunał podkreślił również, że skarżącemu, na podstawie art. 540 § 3 kodeksu postępowania karnego przysługuje prawo do wznowienia postępowania w kraju. Decyzję Trybunału należy bowiem rozumieć jako „rozstrzygnięcie” organu międzynarodowego działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską.

„Coraz częściej polski rząd proponuje zakończenie postępowania przed ETPCz jednostronną deklaracją. W końcu 2011 r. w ten sposób zakończono aż trzy postępowania. Szkoda, że w takich sprawach jak Sroka przeciwko Polsce ETPCz nie wydaje wyroku,  które mógłyby dookreślić standardy wolności słowa” – mówi prof. Ireneusz Kamiński, ekspert HFPC.