HFPC ponownie apeluje o zwiększenie liczby rzeczników generalnych

Helsińska Fundacja Praw Człowieka ponownie wystąpiła do Prezesa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i wyraziła swoje zaniepokojenie z powodu braku zwiększenia liczby Rzeczników Generalnych w Trybunale Sprawiedliwości UE. W tej sprawie Fundacja występowała już wcześniej (zobacz: pismo z dnia 10 marca 2011r.), jednak do dziś nie uzyskała odpowiedzi.

Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TF UE) stanowi, że TS UE jest wspomagany przez ośmiu rzeczników generalnych. Liczba ta może ulec zmianie, wyłącznie wtedy, gdy zwiększenia grona rzeczników generalnych zażąda TS UE. W tym celu Trybunał musi wystąpić z wnioskiem do Rady UE, gdzie decyzja podejmowana jest w sposób jednomyślny.

Jak dotąd powiększenie Unii Europejskiej o dwanaście nowych państw członkowskich pociągnęło za sobą zwiększenie liczby sędziów w TS UE. Zmiana ta nie wpłynęła jednak na liczbę rzeczników generalnych.

Rola rzecznika generalnego w funkcjonowaniu TS UE jest bardzo istotna. Jego zadaniem jest wydawanie opinii w sprawach rozpatrywanych przez Trybunał, w których występuje nowe, istotne zagadnienie prawne. Przedstawia szczegółową analizę sprawy i w sposób niezależny proponuje Trybunałowi rozwiązanie danego zagadnienia prawnego. Tym samym przyczynia się do kompletnego i rzetelnego rozstrzygnięcia sprawy.

Stanowisko rzecznika generalnego obsadzane jest spośród osób o niekwestionowanej niezależności i bezstronności. Są to osoby mające kwalifikacje wymagane w ich państwach do zajmowania najwyższych stanowisk sądowych lub prawnicy o uznanych kompetencjach.

Obecna liczba rzeczników generalnych nie pozwala jednak na ich uczestnictwo w wielu ważnych, kluczowych dla UE sprawach. Dodatkowo, konieczność zmiany liczby rzeczników generalnych nabiera istotnego znaczenia z powodu zwiększającej się roli TS UE w zakresie ochrony praw podstawowych. Jest to wynikiem, między innymi, wejścia w życie Karty Praw Podstawowych, wzmocnienia praw wynikających z obywatelstwa unijnego, czy rosnącej w Trybunale liczby spraw dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji.

W związku z pierwszym wystąpieniem Fundacji z dnia 10 marca 2011r., postulat zwiększenia liczby rzeczników generalnych poparł Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Viviene Reding, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Minister Spraw Zagranicznych RP.