Interwencja HFPC w sprawie azerskiego prawnika

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystosowała listy do Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Azerbejdżanie w sprawie adwokata Aslana Ismayilova, który decyzją azerskiej Rady Adwokackiej został pozbawiony możliwości wykonywania zawodu.

W opinii azerskich obrońców praw człowieka decyzja jest motywowana politycznie i pozostaje w związku z krytyczną wobec rządu postawą Ismayilova oraz jego zaangażowaniem w sprawach dotyczących łamania praw człowieka w Azerbejdżanie.

W liście do Ambasadora RP, HFPC apeluje o zwrócenie się do władz Azerbejdżanu z prośbą o wyjaśnienie podjętych przez azerską Radę Adwokacką działań. Mając zaś na uwadze solidarnościowe doświadczenia polskiej adwokatury oraz zaangażowanie adwokatów, którzy bronili w polskich procesach politycznych w okresie PRL-u HFPC zwróciła się także do Prezesa NRA z prośbą o potępienie decyzji azerskiej Rady Adwokackiej i wyrażenie solidarności z azerskimi adwokatami:

„Zwracamy się do Pana Prezesa z apelem o publiczne potępienie podjętych przez Radę Adwokacką działań. Działania te uniemożliwiają bowiem wykonywanie zawodu adwokata osobom aktywnie zaangażowanym w ochronę praw jednostek” – czytamy w wystąpieniu.

Brak poszanowania swobody i niezależności adwokatów w Azerbejdżanie stanowi problem, na który zwraca uwagę wielu tamtejszych prawników. W ich opinii organy wymiaru sprawiedliwości są wrogo nastawione wobec adwokatów i celowo utrudniają im kontakt z klientami. Adwokatom często uniemożliwia się przez wiele dni ustalenie, gdzie przetrzymywany jest ich klient. Zawieszenie w prawach wykonywania zawodu oraz, jak w przypadku Aslana Ismayilova, wydalenie z adwokatury to jedne z bardziej drastycznych form prześladowania osób wykonujących zawód adwokata w Azerbejdżanie.

Jak mówi prawniczka HFPC, Joanna Smętek: „Działania takie często wymierzone są w adwokatów reprezentujących aktywistów opozycyjnych, obrońców praw człowieka lub występujących w kontrowersyjnych politycznie sprawach”. Prawniczka przytacza przypadki z 2011 r., dotyczące adwokatów Khalida Bagirova, występującego w procesach opozycji i dziennikarzy oraz Elchina Namazova, reprezentującego aktywistów aresztowanych w związku z pokojowymi demonstracjami. Obu prawnikom nie zapewniono możliwości bezpośredniej odpowiedzi na stawiane im zarzuty.

Zdaniem wiceprezesa zarządu HFPC dr Adama Bodnara: „Sprawa Aslana Ismayilova jest przejawem szerszego problemu utrudniania azerskim adwokatom działalności związanej z ochroną praw człowieka oraz ogólnego braku poszanowania tych praw w Azerbejdżanie. W związku z tym HFPC zdecydowała się nagłośnić sprawę Ismayilova w Polsce oraz skierować dalsze interwencje do międzynarodowych stowarzyszeń prawniczych”.

Zgodnie z międzynarodowymi standardami, podczas wykonywania czynności zawodowych adwokat powinien korzystać z pełnej swobody i niezależności. Bez poszanowania tej zasady podejrzani i oskarżeni nie mogą w pełni realizować swoich praw.