Leczenie bólu w Polsce – czy proponowane zmiany będą skuteczne?

Helsińska Fundacja Praw Człowieka skierowała pismo do Ministerstwa Zdrowia w sprawie leczenia bólu w Polsce. HFPC pyta, w jaki sposób Ministerstwo planuje zagwarantować skuteczność proponowanych zmian legislacyjnych w tym zakresie, w szczególności czy przewidziane jest zwiększenie wydatków na działalność poradni leczenia bólu lub utworzenie nowych placówek tego typu.

HFPC z zadowoleniem przyjęła zapowiedź nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta poprzez dodanie art. 20a, który ma zagwarantować prawo do leczenia bólu wszystkim pacjentom, bez względu na źródło pochodzenia bólu. Przepis ma również zobowiązać podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych – np. szpital – do określenia stopnia natężenia bólu, leczenia go oraz monitorowania skuteczności terapii.

Te propozycje nowelizacji ustawy są zgodne z postulatami HFPC dotyczącymi zmiany obecnego brzmienia przepisów. Do tej pory bezpośredni dostęp do świadczeń zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień mieli tylko umierający pacjenci. Propozycje zmian wychodzą również naprzeciw apelom HFPC o wprowadzenie systemu kontroli jakości leczenia bólu. W kierowanych do Ministerstwa Zdrowia pismach Fundacja kilkukrotnie zwracała uwagę, że brak gwarancji efektywnego systemu leczenia bólu jest równoznaczny z niewywiązaniem się państwa z konstytucyjnego obowiązku zapewnienia prawa do ochrony zdrowia (art. 68 ust. 1 Konstytucji RP). Może to także oznaczać niedopełnienie zobowiązań wynikających z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w szczególności  art. 3, który zakazuje tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

„Jednocześnie nasze zaniepokojenie budzi fakt, że w opinii projektodawcy zagwarantowanie wszystkim pacjentom prawa do leczenia bólu nie spowoduje kosztów dla finansów publicznych. Taki wniosek płynie z analizy Oceny Skutków Regulacji dołączonej do projektu. Istnieje obawa, że zmiana ustawy, bez zagwarantowania dodatkowych funduszy, nie rozwiąże problemu nieskutecznego leczenia bólu w Polsce“ – ocenia apl. adw. Zuzanna Warso, prawniczka HFPC.

Pismo do Ministerstwa Zdrowia dostępne jest tutaj.