Materiały informacyjne przygotowane na spotkanie Rady Współpracy UE-Kazachstan 3 marca 2015 r.

Materiały informacyjne nt. kluczowych problemów z przestrzeganiem praw człowieka w Kazachstanie przygotowane na spotkanie Rady Współpracy UE-Kazachstan 3 marca 2015 r. – tortury i inne złe traktowanie

W ostatnich latach władze Kazachstanu wprowadziły kilka rozwiązać przyczyniających się do zwalczania tortur. Mimo to tortury i inne złe traktowanie są wciąż często stosowane. Aby osiągnąć oczekiwane, trwałe rezultaty, potrzebne jest zainteresowanie międzynarodowe i wola polityczna władz Kazachstanu.

Ostatnie pozytywne kroki jakie podjęły władze Kazachstanu dotyczyły zmian w kodeksie karnym i objęły: ustanowienie Narodowego Mechanizmu Prewencyjnego w 2013 r., który rozpoczął wizyty w aresztach na terenie całego kraju w 2014 r., zniesienie przedawnienia wobec zarzutów o stosowanie tortur i wyłączenie skazanych za torturowanie z grona więźniów, którzy mogą korzystać z amnestii. Zmiany weszły w życie w styczniu 2015 r. Mimo to w listopadzie 2014 r. we Wnioskach końcowych Komitetu przeciwko Torturom wyrażono zaniepokojenie utrzymującymi się zarzutami o dopuszczaniu się tortur przez organy ścigania, włączając w to groźby wykorzystywania seksualnego i gwałtu w aresztach pod zarządem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Narodowego Komitetu Bezpieczeństwa dla celów uzyskania „dobrowolnych zeznań” lub informacji, które mogą zostać wykorzystane w postępowaniach karnych.

Wciąż utrzymuje się faktyczna bezkarność za stosowanie tortur i innego złego traktowania w Kazachstanie. Komitet przeciwko Torturom wyraził zaniepokojenie, że postępowania przygotowawcze w sprawie zarzutów o tortury prowadzone są przez ten sam departament, w którym pracują osoby wobec których te zarzuty zostały sformułowane. Komitet wyraził także zaniepokojenie, że dane bazujące na oficjalnych źródłach ujawniają, że tylko mniej niż 2% skarg na tortury prowadzi do oskarżenia konkretnych osób.

Materiały informacyjne zawierają podsumowanie kluczowych słabości i luk w prawie oraz nakreślają praktyki, które ułatwiają stosowanie tortur i bezkarność dla sprawców. Dokument przytacza również najważniejsze rekomendacje przyjęte przez Komitet przeciwko Torturom ONZ w listopadzie 2014 r., które powinny być traktowane jako pilne do wdrożenia.

Pełna treść dokumentu dostępna jest tutaj.