Opinia prawna HFPC do projektu tzw. ustawy represyjnej

Ograniczenie samorządności sędziów oraz swobody ich orzekania, budowa oprzyrządowania dla wywierania efektu mrożącego na sędziów oraz zagwarantowanie wpływu aktualnej większości parlamentarnej na wybór Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego – to najważniejsze zmiany wynikające z tzw. ustawy represyjnej. HFPC złożyła do tego projektu opinię prawną.

W swej opinii, Fundacja wskazuje na negatywne skutki projektowanych zmian, a w szczególności krytykuje rozwiązania dotyczące nowych zasad odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. W ocenie HFPC stworzą one mechanizmy ingerencji w treść wydawanych orzeczeń, czym systemowo zagrożą niezawisłości polskich sędziów.

Efekt mrożący na sędziach i podważanie prawa UE

Jak wskazuje Fundacja, za pomocą rozwiązań o charakterze siłowym Projekt zmierza do zmuszenia polskich sędziów do niestosowania systemowej wykładni prawa, odejścia od posługiwania się bezpośrednim stosowaniem Konstytucji, a także odwoływaniem się do prawa międzynarodowego. Podważa również podstawy funkcjonowania prawa Unii Europejskiej, w tym prawo i obowiązek każdego sądu krajowego do zagwarantowania skuteczności prawa unijnego w krajowym porządku prawnym.

„Przez proponowane rozwiązania rządząca większość dąży do zmuszenia sędziów do niestosowania niedawnego wyroku Trybunału Sprawiedliwości” – wskazuje Marcin Wolny, prawnik HFPC.

W tym celu, Projekt zakazuje kwestionowania przez sędziów statusu innych sędziów.

„Tym samym pozbawia jednostkę prawa do efektywnej ochrony sądowej w zakresie realizacji jej konstytucyjnego prawa do sądu niezależnego i ustanowionego zgodnie z prawem” – dodaje M. Wolny.

Organizacje pozarządowe bez możliwości wzięcia udziału w pracach Komisji

W swojej opinii HFPC negatywnie wypowiedziała się również o sposobie prac nad tym projektem. Wskazała na obchodzenie przez rządzącą większość parlamentarną wymogu konsultowania omawianych rozwiązań, jawne wskazywanie ich instrumentalnego celu. Szczególny sprzeciw HFPC budzi pozbawienie przedstawicieli organizacji pozarządowych, w tym prawnika Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka możliwości wzięcia udziału w pracach Komisji nad tym rozwiązaniem.

Do pobrania:

•  Opinia HFPC do tzw. ustawy represyjnej