Prokurator Generalny niezasadnie odmówił HFPC danych na temat udostępniania informacji z postępowań karnych osobom trzecim

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Prokuratora Generalnego o odmowie udostępnienia HFPC informacji publicznej na temat przekazywania osobom trzecim informacji z postępowań karnych.

Art. 12 § 1 Prawa o prokuraturze zezwala Prokuratorowi Generalnemu na udzielanie osobom trzecim informacji na temat konkretnych spraw prowadzonych przez prokuraturę. Już w toku procesu legislacyjnego wskazywano, że przepis ten może zagrażać dobru postępowania karnego oraz godzić w prawo do prywatności osób, których dane przetwarzane są w postępowaniu. Z kolei w mediach spekulowano, że przepis ten ma na celu zalegalizowanie przekazywania informacji z postępowań karnych prezesowi partii rządzącej.

Fundacja zwróciła się do Prokuratora Generalnego z wnioskiem o udostępnienie informacji na temat tego, ile razy udostępniono informacje na tej podstawie prawnej, komu i kiedy przekazano informacje, w jakich sprawach oraz z jakich przyczyn. Prokurator jednak odmówił, wskazując, że wniosek dotyczy informacji przetworzonej, gdyż jej uzyskanie wymagałoby znacznych nakładów pracy. Prokuratura nie dysponuje bowiem systemem informatycznym umożliwiającym wyodrębnienie żądanych przez HFPC danych. Ponadto, zdaniem Prokuratora, udostępnienie HFPC informacji nie byłoby uzasadnione szczególnie istotnym interesem publicznym, gdyż HFPC nie ma realnych możliwości zmiany stanu prawnego.

Decyzja Prokuratora została zaskarżona przez HFPC do WSA. W skardze i na rozprawie przed WSA Fundacja kwestionowała zarówno zasadność uznania przez Prokuratora informacji za informację przetworzoną, jak i rzekomy brak istnienia szczególnie uzasadnionego celu publicznego w jej udostępnieniu. „Podnieśliśmy m.in., że z uwagi na kontrowersje wokół art. 12 Prawa o prokuraturze i możliwości wykorzystywania go do celów niezgodnych z Konstytucją istotne jest umożliwienie HFPC objęcia praktyki stosowania go społecznym nadzorem” – wskazuje Marcin Szwed, prawnik Fundacji reprezentujący ją na rozprawie przed WSA.

WSA w Warszawie podzielił argumentację Fundacji i uchylił zaskarżoną decyzję. Zdaniem Sądu Prokurator Generalny nie wykazał dostatecznie przekonująco, że informacja żądana przez Fundację miała charakter informacji przetworzonej. Była ona bowiem bardzo ograniczona zakresowo. Ponadto, sam kształt systemu informatycznego Prokuratury nie może przesądzać charakteru informacji. WSA wskazał jednak, że nawet przy założeniu, że mamy do czynienia z informacją przetworzoną, jej udostępnienie byłoby uzasadnione szczególnie istotnym interesem publicznym. Przemawia za tym zarówno prestiż HFPC oraz jej dotychczasowe działania na rzecz ochrony praw człowieka w Polsce, jak i kontrowersyjny charakter kompetencji wyrażonej w art. 12 § 1 Prawa o prokuraturze. Sąd dostrzegł, że zastrzeżenia wobec tego przepisu formułowane były nie tylko w Polsce, ale i za granicą – przede wszystkim przez Komisję Wenecką. Udostępnienie Fundacji informacji na temat stosowania przepisu byłoby uzasadnione szczególnie istotnym interesem publicznym, gdyż umożliwiałoby HFPC dokonanie analizy, czy kompetencja ta nie jest nadużywana.