Przedmiot ochrony tajemnicy postępowania przygotowawczego – wyrok sądu pierwszej instancji

Sąd pierwszej instancji uniewinnił panią R. oskarżoną o to, że publicznie rozpowszechniła wiadomości z postępowania przygotowawczego, zanim zostały one ujawnione w postępowaniu sądowym. W toku postępowania przed sądem pierwszej instancji HFPC złożyła opinię przyjaciela sądu.

Sąd uznał, że R. w żadnej mierze nie brała ona udziału w postępowaniu przygotowawczym oraz nie miała kontaktu ze zgromadzonymi w jego toku aktami. Prokuratura zdaniem sądu nie wykazała też, aby w kontekście postępowania przygotowawczego kontaktowała się ona z przedstawicielami organów, które to postępowanie prowadziły bądź nadzorowały. Sąd uznał także, że rozpowszechnione przez panią R. informacje były powszechną plotką i pogłoską w środowisku samorządowym, w którym była aktywna oskarżona.

Sąd w ustnych motywach wyroku wskazał, że przy decydowaniu o tym, czy doszło do naruszenia tajemnicy śledztwa lub dochodzenia (art. 241 § 1 k.k.), należy mieć na uwadze przedmiot ochrony postępowania. Przedmiotem ochrony w przypadku powyższego przestępstwa jest dobro wymiaru sprawiedliwości. Upublicznienie informacji z postępowania przygotowawczego w czasie jego trwania mogłoby doprowadzić do szeregu negatywnych skutków, np. uniemożliwić ustalenie faktu popełnienia przestępstwa. W przypadku pani R. sąd uznał, że dobro wymiaru sprawiedliwości w żaden sposób nie zostało przez nią zagrożone.

„Sąd w szczególności wskazał na fakt, że napisany przez panią R. artykuł (zawierający informacje rzekomo pochodzące z postępowania przygotowawczego), został opublikowany już po zamknięciu postępowania przygotowawczego. O zagrożeniu dla toczącego się postępowania przygotowawczego nie mogło więc być mowy.” – powiedział Michał Kopczyński, prawnik HFPC.

Na potrzebę wykładni znamion przestępstwa z art. 241 § 1 k.k. przez pryzmat dobra prawnego, które ma podlegać ochronie HFPC wskazywała w opinii przyjaciela sądu. W opinii tej podkreślono także, że w świetle standardów ETPCz państwowe instytucje powinny z daleko idącą ostrożnością sięgać do sankcji prawa karnego w sprawach dotyczących wolności słowa.

„Trybunał w Strasburgu dopuszcza wprawdzie możliwości obejmowania toczącego się śledztwa tajemnicą, ale takie ograniczenie zawsze musi być celowe i proporcjonalne.” – powiedziała Katarzyna Wiśniewska, prawniczka HFPC.

Opinia przyjaciela sądu przygotowana przez HFPC dostępna jest tutaj.