< Omówienie orzeczeń ETPCz

Orzeczenie w sprawie Catan i inni przeciwko Republice Mołdowa i Rosji

Sprawa dotyczy zakazu posługiwania się alfabetem łacińskim w szkołach w Naddniestrzu.

Ze skargami wystąpiło 170 obywateli mołdowskich mieszkających w separatystycznej Mołdowskiej Republice Naddniestrza (MRT). We wrześniu 1992 r. MRT przyjęła “ustawę o językach”, która przewidywała, że mołdawski (mołdowski/rumuński) – jeden z języków urzędowych MRT (inne to rosyjski i ukraiński) – musi być pisany cyrylicą a nie alfabetem łacińskim. Niezastosowanie się do tego wymagania zostało uznane za wykroczenie administracyjne. W sierpniu 1994 r. władze MRT zakazały posługiwania się alfabetem łacińskim w szkołach i zaczęły wymagać od wszystkich szkół, aby się zarejestrowały i rozpoczęły pracę zgodnie z programem zatwierdzonym w MRT i posługując się cyrylicą.

Władze MRT zaczęły następnie zamykać szkoły używające alfabetu łacińskiego. Szkoły zostały zamknięte w 2002 i 2004 r., a następnie ponownie otwarte, ale w nieodpowiednich pomieszczeniach i bez materiałów do nauki. Uczęszczanie do szkoły wymagało od dzieci długich podróży. Rodzice, którzy zdecydowali się uczyć swoje dzieci w szkołach z językiem mołdowskim/rumuńskim byli ustawicznie nękani, zastraszani i narażeni na słowne napaście.

W skardze do Trybunału skarżący zarzucili, że przymusowe zamknięcie ich szkół przez władze MRT oraz podjęte przez nie środki oznaczające nękanie i zastraszanie z powodu decyzji o kontynuowaniu nauki w szkołach z językiem wykładowym mołdowskim/rumuńskim doprowadziły do naruszenia prawa do nauki (art.2 Protokołu nr 1), prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art.8) oraz do dyskryminacji (art.14).