Raport HFPC: Dwuwładza w sądzie? Status, zadania i kompetencje dyrektorów sądów po reformie

W styczniu 2013 r. wejdą w życie przepisy dotyczące funkcjonowania w sądach rejonowych dyrektorów sądów. HFPC w opublikowanym w piątek raporcie „Dwuwładza w sądzie?” przedstawia analizę tego rozwiązania.

Zdaniem autora raportu, dr Dawida Sześciło rozszerzenie kompetencji dyrektorów sądów odciąży prezesów sądów i ułatwi im skupienie się na zarządzaniu działalnością orzeczniczą sądów. „W praktyce oznacza to na przykład uwolnienie prezesów od obowiązku kierowania rekrutacją na stanowiska kierownicze” – mówi dr Dawid Sześciło.

Co więcej, wzmocnienie pozycji dyrektorów sądów stworzy warunki do bardziej efektywnego zarządzania personelem administracyjnym w sądach. Obecnie, w niektórych sądach prezesi, którzy mają pod sobą kilkudziesięciu czy kilkuset sędziów, referendarzy i asystentów nie zawsze są w stanie skutecznie koordynować politykę kadrową.

Autor raportu przypomina jednak o potencjalnych wadach takiego rozwiązania. Wzmocnienie pozycji dyrektora sądu stwarza ryzyko przynajmniej czasowego paraliżu funkcjonowania sądu w przypadku konfliktu prezesa z dyrektorem. „Można przypuszczać, że głównym obszarem ewentualnych sporów na linii prezes-dyrektor będzie kwestia rozmieszczenia liczby stanowisk administracyjnych” – mów dr Dawid Sześciło.

Autor raportu przypomina również, że nowelizacja ustawy w tym zakresie nie przewiduje mechanizmu wdrożenia reformy, co może spowodować, że nie przyniesie ona efektów. „W związku z tym w raporcie postulujemy wprowadzenie systemu monitoringu wdrażania tej reformy” – mówi Artur Pietryka, prawnik HFPC. „Taki monitoring powinien być prowadzony przez zespół składający się zarówno z przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, jak i Krajowej Rady Sądownictwa oraz zewnętrznych ekspertów.” – dodaje Artur Pietryka.

W raporcie rekomenduje się również utworzenie na poziomie co najmniej sądów apelacyjnych i okręgowych obowiązkowego stanowiska zastępcy dyrektora sądu do spraw personalnych, a także tworzenie i animowanie tzw. „wspólnot praktyków”, czyli fora wymiany doświadczeń między dyrektorami sądów.

“Idea “good governance” wymaga współpracy i współdziałania, a szczególnie bezcennej umiejętności eliminowania konfliktów na rzecz realizacji zamierzonych celów.” – mówi sędzia Tomasz Kałużny, prezes Sądu Rejonowego w Białymstoku. “Tylko współpraca organów sądu gwarantuje sprawne zarządzanie, a szczególnie priorytetowe zarządzanie kadrami wymiaru sprawiedliwości. Sądownictwo potrzebuje kompetentnych menedżerów (dyrektorów sądów), a jeszcze bardziej wielkich liderów (prezesów sądów)” – dodaje sędzia Tomasz Kałużny.

Raport dostępny jest tutaj.