RPO rozważy skierowanie przepisów o umieszczaniu w DPS do TK

RPO rozważy zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o kontrolę konstytucyjności przepisów regulujących umieszczanie osób ubezwłasnowolnionych w domach pomocy społecznych – wynika z odpowiedzi przesłanej do HFPC. „To ważna deklaracja. Polskie prawo w dalszym ciągu nie zostało dostosowane do międzynarodowych standardów ochrony praw osób z niepełnosprawnościami” – mówi Marcin Szwed, prawnik HFPC.

W marcu tego roku HFPC zwróciła się do RPO z apelem o złożenie wniosku do TK w tej sprawie. Zdaniem HFPC w świetle obowiązujących przepisów procedura umieszczania osób ubezwłasnowolnionych w domach pomocy społecznej narusza Konstytucję i Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych (więcej informacji na ten temat dostępnych jest tutaj).

W odpowiedzi na to pismo, biuro RPO poinformowało, że podziela ocenę HFPC, że działania rządu w kwestii wykonania wyroku ETPC w sprawie Kędzior przeciwko Polsce są nieefektywne. W wyroku tym ETPC nakazał polskiemu rządowi wprowadzenie zmian do procedury umieszczania osób ubezwłasnowolnionych w domach pomocy społecznej. Pomimo upływu prawie trzech lat od tego wydania wyroku, wadliwa procedura wciąż obowiązuje.

W ostatnim czasie Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt założeń do projektu ustawy nowelizującej ustawę o ochronie zdrowia psychicznego, jednak znaczne opóźnienia w pracach legislacyjnych sprawiają, że nie ma gwarancji, że ustawa zostanie uchwalona w najbliższym czasie.

RPO zgadza się z HFPC w kwestii potrzeby szerokiej deinstytucjonalizacji systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną oraz wzmocnienia opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności. RPO podjął sprawę możliwej niekonstytucyjności wskazanych przez HFPC przepisów i po przeprowadzeniu niezbędnych analiz rozważy złożenie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.