Sąd Rejonowy w Warszawie uniewinnił Jerzego Urbana, redaktora naczelnego tygodnika “Nie”, oskarżonego o obrazę uczuć religijnych

8 października 2020 r. Sąd Rejonowy w Warszawie uniewinnił Jerzego Urbana, redaktora naczelnego tygodnika “Nie”, oskarżonego o obrazę uczuć religijnych

W uzasadnieniu sąd podkreślił, że chociaż ekspresja artystyczna wyrażana m.in. w formie filmów, obrazów czy karykatury wywołuje kontrowersje, to “nie każde zachowanie naruszające standardy kultury i obyczajów może być traktowane jako znieważające”.

Kontrowersyjny wizerunek Jezusa Chrystusa

Jerzy Urban, redaktor naczelny tygodnika „Nie”, w sierpniu 2012 roku zaakceptował opublikowanie na pierwszej stronie gazety rysunku nawiązującego do wizerunku Jezusa Chrystusa. Rysunek ilustrował artykuł „Bóg umiera ze starości” dotyczący złej sytuacji Kościoła katolickiego na świecie. Zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu przestępstwa określonego w art. 196 kk złożyło sześć osób, twierdząc, że obrażono ich uczucia religijne. W trakcie rozprawy pokrzywdzeni zeznali, że forma przedstawienia Jezusa Chrystusa była prześmiewcza i karykaturalna. Po zapoznaniu się z opiniami biegłych, którzy wskazali m.in., że kult Jezusa Chrystusa stanowi przedmiot czci religijnej, a modyfikacje jego wizerunku sugerują lekceważenie lub pogardę, 22 października 2018 r. Sąd Rejonowy uznał oskarżonego Jerzego Urbana za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu. Podkreślił, że przez obrazę uczuć religijnych należy rozumieć takie zachowanie sprawcy, które zarówno obiektywnie, jak i w odczuciu konkretnej osoby lub grupy osób, odbierane jest jako obelżywe i poniżające uczucia religijne.

HFPC: zbyt wysoka kara grzywny jest sprzeczna ze standardami ustanowionymi przez ETPC

Helsińska Fundacja Praw Człowieka złożyła opinię przyjaciela sądu w tej sprawie wskazując, że sankcja karna, w szczególności wysoka kara grzywny, jest nie do pogodzenia ze standardami ustanowionymi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W swoim orzecznictwie ETPC wielokrotnie akcentował, że brak proporcjonalności kary grzywny w odniesieniu do materiałów prasowych, ze względu na efekt mrożący, jaki sankcja taka mogłaby wywołać – może powstrzymywać media od podejmowania tematów kontrowersyjnych lub nieprzychylnych i nieakceptowalnych przez władzę. Zdaniem HFPC, forma wypowiedzi jaką posłużył się tygodnik „Nie” mieści się w granicach wyznaczonych na gruncie orzecznictwa ETPC i nie nosi znamion wypowiedzi napastliwej lub obraźliwej. Jej celem był satyryczny komentarz; twórczy głos w dyskusji na temat budzący publiczne zainteresowanie i mieszczący się w ramach publicznej debaty na temat złej sytuacji Kościoła katolickiego na świecie.

Z opinią przyjaciela sądu HFPC można zapoznać się tutaj.

Sprawa jest prowadzona w ramach grantu Media Legal Defence Initiative, oferującego pomoc prawną dla dziennikarzy i blogerów.