Sekretarz Generalny Rady Europy zakończył śledztwo w sprawie więzień CIA

Z informacji przekazanych Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy przez Thorbjørna Jaglanda, Sekretarza Generalnego Rady Europy, wynika, że podjął on decyzję o zakończeniu śledztwa w sprawie więzień CIA w Europie.

Śledztwo było prowadzone na podstawie art. 52 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Zgodnie z tym przepisem na żądanie Sekretarza Generalnego Rady Europy każda strona Konwencji złoży wyjaśnienia w sprawie sposobu, w jaki jej prawo wewnętrzne zapewnia skuteczne stosowanie postanowień Konwencji.

Postępowanie w sprawie tajnych więzień CIA w Europie zostało zainicjowane w 2006 r. przez Terry Davisa, poprzedniego Sekretarza Generalnego Rady Europy, po pierwszych medialnych doniesieniach na temat istnienia w Europie sieci tajnych ośrodków amerykańskiego wywiadu, w których nielegalnie przetrzymywano osoby podejrzewane o terroryzm.

W informacji przekazanych przez Polskę wynika, że po wyrokach ETPC w sprawie Al Nashiri i Abu Zubaydah rząd polski skierował do rządu USA noty dyplomatyczne dotyczące sprawy Al Nashiri – zagwarantowania w USA rzetelnego postępowania oraz uzyskania gwarancji, że wobec oskarżonego nie zostanie orzeczona kara śmierci. Wskazano również, że pełnomocnicy skarżących otrzymali dostęp do części informacji niejawnych zawartych w materiałach zgromadzonych przez prokuraturę w Krakowie.

„Dla postronnego obserwatora decyzja Sekretarza Generalnego Rady Europy o zamknięciu śledztwa w sprawie tajnych więzień CIA może zaskakiwać” – mówi prof. Ireneusz C. Kamiński, ekspert prawny HFPC. „Przecież nadal nie znany wielu elementów; brakuje danych o tajnych więzieniach na Litwie i w Rumunii, a postępowania prawne toczą się w kilku krajach, w tym w Polsce” – dodaje prof. Ireneusz C. Kamiński.

Zdaniem prof. Kamińskiego należy pamiętać, że śledztwo wszczynane przez Sekretarza Generalnego ma specyficzny charakter – zobowiązuje państwo lub państwa do przekazania pewnych informacji. Nie eliminuje to jednak innych procedur w ramach Rady Europy. Przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka nadal więc toczą się sprawy wniesione przez ofiary tajnych więzień; być może trafią tam też nowe skargi, jeśli uda się zdobyć wystarczające informacje i dowody.

„Wykonanie zapadłych wyroków, w tym przeciwko Polsce w sprawach Al Nashiri i Abu Zubaydah, zajmować się będzie Komitet Ministrów Rady Europy, sprawdzając m.in. jak przebiegają krajowe postępowania. Wreszcie, kwestia tajnych więzień CIA może wracać na forum Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, jeśli pojawią się nowe dane, a Zgromadzenie uzna – z jakichkolwiek powodów – że powinno temu poświęcić uwagę” – dodaje prof. Kamiński.

Pismo Sekretarza Generalnego RE dostępne jest tutaj.

Informacje udzielone przez Polskę w 2006 r. podczas pierwszej rundzie pytań dostępne są tutaj, odpowiedzi udzielone po drugiej rundzie pytań dostępne są tutaj.