Specjalny numer Kwartalnika o Prawach Człowieka HFPC dotyczący ENA

Zachęcamy do lektury specjalnego numeru Kwartalnika o Prawach Człowieka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Wydanie poświęcone jest europejskiemu nakazowi aresztowania.

„Europejski nakaz aresztowania (ENA) zastępuje klasyczną w prawie międzynarodowym instytucję ekstradycji. Zapewnia szybkie i sprawne przekazywanie osób poszukiwanych w innym kraju Unii Europejskiej w celu przeprowadzenia postępowania karnego lub wykonania kary pozbawienia wolności bądź środka zabezpieczającego. Nie wymaga przygotowania rozbudowanej dokumentacji – ogranicza się do kilku dokumentów. Jest tak, ponieważ ENA oparto na zasadzie zaufania. Państwa członkowskie UE zakładają, że wnioski o ENA zostały sporządzone w dobrej wierze, ale przede wszystkim przyjmują, że poziom ochrony jednostki i przysługujące jej gwarancje są w poszczególnych krajach zbliżone” – pisze w słowie wstępnym redaktor naczelny prof. Ireneusz C. Kamiński.

„Idealistyczne założenia dotyczące ENA zostały jednak poddane bolesnej weryfikacji. Najpierw w wyroku C-404/15 i 659/15 Aranyosi i Căldăraru Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że sąd krajowy wykonujący ENA, gdy dysponuje danymi, które świadczą o rzeczywistym niebezpieczeństwie nieludzkiego i poniżającego traktowania osób pozbawionych wolności w państwie wnioskującym o wydanie jednostki w drodze ENA (wskutek przeludnienia cel), powinien ocenić to niebezpieczeństwo przed dokonaniem wydania. (…)

Dużo poważniejsze wątpliwości dotyczące wykonania wniosku o ENA wystąpią, gdy Unia Europejska podejmie przeciwko państwu członkowskiemu procedurę przewidzianą w art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), związaną z możliwością naruszenia wartości UE określonych w art. 2 TUE. Taki scenariusz kontrolny jest wyjątkowy i dotyczy szczególnie poważnych sytuacji, ale został już użyty. I stało się tak w przypadku Polski. Wątpliwości wzbudziły zmiany legislacyjne w polskim sądownictwie” – czytamy dalej w słowie wstępnym prof. Ireneusza C. Kamińskiego,

W najnowszym numerze ukazał się między innymi artykuł prof. Barbary Nity-Światłowskiej „Europejski nakaz aresztowania – ograniczona zasada wzajemnego zaufania”, a także „Zaufanie bez wzajemności – czyli europejski nakaz aresztowania w czasach kryzysu praworządności. Refleksje na kanwie sprawy Celmer” dr Barbary Grabowskiej-Moroz, jak również „Wpływ dyrektywy 2016/1919 na postępowanie dotyczące europejskiego nakazu aresztowania” adw. Michała Hary.

Zainteresowanych zachęcamy do nadsyłania propozycji tekstów do kwartalnika na adres: redakcja@hfhr.pl. Na ten adres można także przesyłać wszelkie uwagi i sugestie związane z naszym czasopismem.

Z kwartalnikiem można zapoznać się tutaj.