AA
A
zapisz się do newslettera: 
Podejmij Działanie

Społeczność międzynarodowa ponownie wzywa do wyjaśnienia kwestii więzień CIA w Polsce

Komitet ds. Prawnych i Praw Człowieka przy Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy przyjął w środę (7 września 2011) projekt rezolucji dotyczący nadużywania tajemnicy państwowej w ramach prac służb specjalnych na rzecz ochrony bezpieczeństwa narodowego. Projekt rezolucji został przygotowany na podstawie najnowszego raportu Dicka Marty’ego, w którym przeanalizowano kwestię wyjaśniania odpowiedzialności państw RE za współpracę z CIA w ramach programu tajnych porwań i więzień.
W projekcie rezolucji oceniono parlamentarne oraz karne śledztwa wszczęte w krajach członkowskich RE w ostatnich latach – przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, Macedonii, Polsce, Rumunii, Litwie i we Włoszech. Projektowana rezolucja stwierdza, że działania polskiego parlamentu odnośnie wyjaśnienia sprawy więzień CIA  na terytorium Polski ograniczyły się jedynie do obrony oficjalnego stanowiska władz. Kolejne polskie rządy konsekwentnie zaprzeczają istnieniu więzień CIA na terenie Polski.

Śledztwo w tej sprawie wszczęto w 2008 r. Jednak pomimo obiecującego początku, nie przyniosło ono jak na razie wymiernych rezultatów. W projekcie rezolucji zauważono, że jest to głównie spowodowane odrzuceniem w 2010 r. przez władze amerykańskie wniosku polskiej prokuratury o pomoc prawną.

W projekcie rezolucji wskazuje się również na istotną rolę, jak odegrała Helsińska Fundacja Praw Człowieka w wyjaśnieniu tej sprawy. „Raport Marty’ego powołuje się na informacje, jakie uzyskaliśmy z Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz Straży Granicznej dotyczące ruchu samolotów należących do CIA w polskiej przestrzeni powietrznej” – mówi dr Adam Bodnar, wiceprezes HFPC – „Uzyskanie tych danych, w trybie dostępu do informacji publicznej, to nasz wielki sukces, który rzucił nowe światło na sprawę istnienia więzień CIA w Polsce”.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka od początku obserwuje rozwój śledztwa w tej sprawie. „W rezolucji przytoczono naszą ocenę toczącego się śledztwa” – mówi Irmina Pacho, koordynatorka Obserwatorium działalności CIA na terytorium Polski. Śledztwo początkowo było prowadzone przez prokuratora Jerzego Mierzewskiego, który w maju 2011 r. został od śledztwa odsunięty, a na jego miejsce wszedł prokurator Waldemar Tyl. „Uważamy, że była to nieracjonalna decyzja.” – mówi dr Adam Bodnar – „Raport stwierdza, że czas pokaże, jak będzie naprawdę”.

Według rekomendacji zawartych w raporcie, służby specjalne muszą być pociągane do odpowiedzialności za współpracę z CIA w zakresie programu stosowania tortur, tajnych porwań oraz przetrzymywanie więźniów. Raport przypomina, że w demokratycznych państwach nie mogą funkcjonować „strefy wyjęte spoza jakiejkolwiek kontroli”. Stąd władze państwowe, zarówno wykonawcza, ustawodawcza jak i sądownicza muszą mieć realną możliwość nadzoru nad działaniami służb w celu wyjaśniania sytuacji, w których doszło do poważnych naruszeń praw człowieka.

Projekt rezolucji wzywa m.in. polską prokuraturę do  „wytrwałości w dążeniu do ustalenia prawdy” odnośnie istnienia więzień CIA na terenie Polski. Wzywa również władze USA do współpracy z m.in. Polską w tym zakresie. W raporcie szczegółowo omówiono sprawę Al-Nasihiriego, więźnia Guantanamo, który w toczącym się w Polsce śledztwie został uznany za pokrzywdzonego. Jego sprawa stała się przedmiotem zaskarżenia do ETPCz.

„Po raz kolejny społeczność międzynarodowa upomina się, o wyjaśnienie kwestii istnienia więzień CIA w Polsce” – mówi dr Adam Bodnar – „Problem jednak w tym, że z strony rządu nie widać chęci wyjaśnienia tej sprawy”. W tym tygodniu media podały za Wikileaks, że rządy Polski i USA wspólnie starały się wyciszyć sprawę więzień CIA na terenie Polski.

Prawdopodobnie na najbliższym posiedzeniu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy przedstawiony projekt rezolucji zostanie przyjęty.

 


Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Dowiedz się więcej jak je wyłączyć.
Przejdź do paska narzędzi