Stanowisko HFPC dotyczące odwołania się rządu od wyroków ETPC ws. więzień CIA

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wyraża zaniepokojenie w związku z  wystąpieniem przez polski rząd z wnioskiem do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka o przekazanie spraw ze skargi Al Nashiriego i Abu Zubayda do rozpoznania przez Wielką Izbę Trybunału. Decyzję, czy sprawę przekazać Wielkiej Izbie podejmie panel pięciu sędziów Trybunału.

W lipcu tego roku ETPC wydał wyroki w sprawach więźniów domniemanych więzień CIA na terenie Polski. Trybunał uznał, że w sprawie doszło do naruszenia szeregu praw człowieka, w tym zakazu tortur, prawa do rzetelnego procesu oraz prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Zdaniem Trybunału Polska umożliwiła przetrzymywanie oraz torturowanie dwóch skarżących.

Wyroki odbiły się szerokim echem w debacie publicznej. “Wyroki mogłyby zapewne nie być tak daleko idące, gdyby Trybunał uznał, że postępowanie przygotowawcze w tej sprawie prowadzone przez Prokuraturę Apelacyjną w Krakowie w sprawie tajnych więzień CIA przebiegało w sposób prawidłowy” – mówi dr Adam Bodnar, wiceprezes HFPC. “Trybunał doszedł jednak do zgoła innego wniosku” – dodaje dr Adam Bodnar.

“W swoich wyrokach Trybunał zarzucił Polsce również brak współpracy w ramach postępowania w tej sprawie” – mówi Irmina Pacho, prawniczka HFPC. “Trybunał uznał, że Polska naruszyła art. 38 Konwencji, zgodnie z którym Trybunał rozpatruje sprawy z udziałem przedstawicieli stron, a państwa  udzielają dla jego skutecznego przeprowadzenia wszelkich niezbędnych ułatwień” – dodaje Irmina Pacho.

Zdaniem HFPC wobec znaczenia wydanych wyroków oraz w świetle stwierdzonych przez Trybunał licznych naruszeń podstawowych praw człowieka, rząd powinien odstąpić od możliwości wnioskowania o przekazanie sprawy do Wielkiej Izby. W opinii HFPC przyjęta przez rząd taktyka braku współpracy z Trybunałem może mieć negatywny wpływ na sposób postrzegania Polski jako demokratycznego państwa prawa. “Z tego względu strona polska powinna podjąć wszelkie niezbędne starania by doprowadzić do zakończenia wciąż toczącego się przeszło sześć lat śledztwa w sprawie więzień CIA” – czytamy w wydanym dziś oświadczeniu HFPC.

Stanowisko dostępne jest tutaj.