Tajne więzienia CIA w Polsce przed Trybunałem w Strasburgu

Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrzył połączone sprawy ze skargi Al Nashiri i Abu Zubayda przeciwko Polsce. Sprawy te dotyczą dwóch więźniów Guantanamo, którzy twierdzą, że byli przetrzymywani i torturowani w tajnym więzieniu CIA w Polsce.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu

W ubiegłym tygodniu najpierw odbyła się niejawna rozprawa przed ETPC, w której wzięli udział m.in. pełnomocnicy skarżących oraz przedstawiciele rządu. „Według naszych informacji w czasie niejawnej rozprawy zostało przesłuchanych co najmniej czterech ekspertów” – mówi dr Adam Bodnar, wiceprezes HFPC.

Na rozprawie jawnej, w wtorek 3 grudnia 2013 r. w pierwszej kolejności stanowisko zaprezentowali przedstawiciele rządu. Minister Artur Nowak-Far zwrócił uwagę m.in. na to, że Polska jest jednym z niewielu państw, które wyjaśniają sprawę i prowadzą śledztwo na zaawansowanym etapie. Ponadto minister wskazał na istniejące braki regulacyjne w postępowaniu przed ETPC uniemożliwiające przekazywanie informacji niejawnych.

Następnie swoje stanowisko przedstawili pełnomocnicy Al Nashiriego. Amrit Singh (Open Society Justice Inititative) wyjaśniła dlaczego sprawa należy do właściwości Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wskazała na oświadczenie jednego z ekspertów, który zeznawał dzień wcześniej i który jednoznacznie potwierdził obecność Al-Nashiriego w tajnym więzieniu w Polsce i dokonywanie na nim tortur. Adwokat Mikołaj Pietrzak wskazał, że polski rząd nie współpracował w przeszłości z Komisją Rady Europy, Komisją Parlamentu Europejskiego, a teraz uchyla się od współpracy z ETPC. „Jedyną organizacją, z którą rząd współpracował to CIA” – mówił mec. Mikołaj Pietrzak.

Padraigh Hughes (Interights), pełnomocnik Abu Zubayda, przytoczył opinie jednego z ekspertów, który zeznawał dzień wcześniej. Zdaniem eksperta polskie władze bezpośrednio pomagały i współpracowały przy tworzeniu więzień CIA, mając o tym pełną wiedzę. Następnie adwokat Bartłomiej Jankowski odniósł się przede wszystkim do toczącego się w Polsce postępowania przygotowawczego i postawił kilka otwartych pytań o to m.in. dlaczego postępowanie było tyle razy przedłużane oraz jaki był powód merytoryczny zmiany prokuratorów w sprawie.

W charakterze uczestnika udział w rozprawie wziął także Ben Emmerson, Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. promocji i ochrony praw człowieka w związku ze zwalczaniem terroryzmu.

Po zamknięciu rozprawy ETPC poinformował, że sprawa będzie dalej analizowana.

Na rozprawie jawnej z ramienia HFPC obecni byli w charakterze publiczności dr Adam Bodnar oraz Irmina Pacho.