Tymczasowe aresztowanie uchylone. Po opinii HFPC, Sąd powołuje się na Europejską Konwencję Praw Człowieka

♦ HFPC interweniowała ws. mężczyzny, który nieprzerwanie od sierpnia 2015 r. był poddany tymczasowemu aresztowaniu.

♦ W swojej opinii skierowanej do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, HFPC przedstawiła m.in. standardy dotyczące stosowania tymczasowego aresztowania w świetle orzecznictwa ETPC.

♦ 23 maja br. Sąd umożliwił zastosowanie wobec mężczyzny środka wolnościowego, powołując się przy tym na Europejską Konwencję Praw Człowieka.

W ubiegłym roku do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zwrócił się mężczyzna, wskazując na problem związany z przedłużającym się tymczasowym aresztowaniem i prosząc o zainteresowanie się jego sprawą. Wobec oskarżonego stosowano ten środek zapobiegawczy nieprzerwanie od 11 sierpnia 2015 roku. 

W lipcu 2018 Fundacja wystąpiła do Sądu Apelacyjnego w Warszawie z opinią, w której przedstawiła standardy dotyczące stosowania tymczasowego aresztowania w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.

„W piśmie wskazano, że niemal trzyletnie tymczasowe aresztowanie na etapie postępowania przygotowawczego może naruszać art. 5 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka” – mówi Julia Gerlich, prawniczka HFPC.  

23 maja 2019 r. Sąd Apelacyjny postanowił o zastosowaniu wobec mężczyzny konstrukcji warunkowego tymczasowego aresztowania określając, że po wpłaceniu sumy poręczenia oraz ustanowienia hipoteki, mężczyzna będzie mógł odpowiadać przed sądem z wolnej stopy. W uzasadnieniu postanowienia podkreślono, że przesłanki wynikające z Kodeksu postępowania karnego nie ustanawiają nieograniczonego uprawnienia do ciągłego przedłużania środka o charakterze izolacyjnym. Sąd apelacyjny podkreślił również, że „[w] myśl art. 5 ust. 3 ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (…) każdy aresztowany ma prawo być sądzony w rozsądnym terminie bądź zwolniony na czas postępowania. Przedłużenie tymczasowego aresztowania winno mieć zatem charakter wyjątkowy, ograniczając się do tych przypadków, gdzie wyłącznie środek izolacyjny stwarza realne gwarancje zakończenia procesu bądź zapobieżenia popełnieniu nowego, ciężkiego przestępstwa”. 

„Europejska Konwencja Praw Człowieka jest ważnym instrumentem ochrony podstawowych praw i wolności jednostki” – mówi Piotr Kubaszewski, koordynator Programu Interwencji Prawnej HFPC. „Powoływanie się na Konwencję przez Sąd Apelacyjny stanowi niewątpliwie ważny krok na drodze do zwiększenia gwarancji praw człowieka” – daje prawnik.