Władze Kazachstanu skazały Maxa Bokayeva oraz Talgata Ayanova

Helsińska Fundacja Praw Człowieka oraz Holenderski Komitet Helsiński zdecydowanie potępiają skazanie kazachskich obrońców praw człowieka Maxa Bokayeva oraz Talgata Ayanova na 5 lat pozbawienia wolności.

W listopadzie 2015 roku Kazachstan wprowadził nowe prawo dotyczące obrotu ziemią, które ogranicza obywatelom kraju prawo własności do posiadania ziemi. Zaproponowane zmiany spowodowały serię protestów w latach 2015 i 2016, w wyniku których doszło do ścigania działaczy na rzecz praw człowieka oraz dziennikarzy z całego kraju, blokowania niezależnych portali informacyjnych i ograniczenia prawa do zgromadzeń.

Obrońcy praw człowieka, Max Bokayev i Talgat Ayanov, wraz z innymi działaczami w sposób pokojowy sprzeciwili się reformie, wzywając na swoich profilach na portalach społecznościowych do przyłączenia się do protestów. 24 kwietnia 2016 r. aktywiści zorganizowali pokojową demonstrację, która została uznana za nielegalną przez władze kazachskie.

W maju 2016 r. przeciwko organizatorom zostało wszczęte postępowanie karne. 3 czerwca Max Bokayev oraz Talgat Ayanov zostali zatrzymani i oskarżeni o nawoływanie do nienawiści na tle narodowym, społecznym, rasowym i etnicznym (art. 174 ust. 2 Kodeksu karnego) oraz naruszenie porządku organizowania i przeprowadzenia zgromadzeń publicznych (art. 400 Kodeksu karnego).

Sprawa toczyła się przed Sądem Rejonowym nr 2 w Atyrau w bardzo szybkim tempie. Rozprawy sądowe odbywały się niemal codziennie. Przedstawione przez obserwatorów raporty wskazują na liczne naruszenia proceduralne, m.in. ograniczenie dostępu do akt sprawy obrońcom oskarżonych, umieszczenie aktywistów za szklaną ścianą, co skutecznie ograniczało im udział w rozprawie i komunikację z obrońcami oraz naruszenie równości stron w postępowaniu karnym. W trakcie trwania postępowania mocno pogorszył się stan zdrowia Maxa Bokayeva, który cierpi na chroniczne zapalenie wątroby typu C. 19 października, mimo złego samopoczucia w wyniku próby podcięcia sobie żył, Talgat Ayanov został przyprowadzony na rozprawę sądową.

28 listopada 2016 r. Max Bokayev oraz Talgat Ayanov zostali skazani na 5 lat pozbawienia wolności i 3 lata zakazu pełnienia funkcji publicznych. Ponadto, na każdego z oskarżonych sąd nałożył grzywny w wysokości około 1500 dolarów.