Wysłuchanie ws. domniemanych więzień CIA w Europie

W 2006 r. Parlament Europejski wydał raport dotyczący programu tajnych więzień CIA na terenie Europy. Obecnie trwają prace nad jego kontynuacją.

„W trakcie dzisiejszego wysłuchania wskazaliśmy na najistotniejsze fakty z dotychczasowego postępowania w sprawie istnienia domniemanych więzień CIA w Polsce” – mówi dr Adam Bodnar wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. „W kontekście dzisiejszych publikacji prasowych ta sprawa nabiera nowego wymiaru” – mówił Adam Bodnar.

Jak donosi dzisiejsza Gazeta Wyborcza, prokuratura postawiła zarzuty Zbigniewowi Siemiątkowskiemu, byłemu szefowi Agencji Wywiadu, w związku z tą sprawą.

Przypomnijmy, śledztwo w sprawie istnienia domniemanych więzień CIA w Polsce toczy się od 2008 r. Prokuratura bada, czy była zgoda polskich władz na stworzenie w Polsce tajnych więzień CIA w latach 2002-2003 i czy ktoś z polskich władz nie przekroczył uprawnień, godząc się na tortury, jakim w punkcie zatrzymań CIA w Polsce mieli być poddawani podejrzewani o terroryzm. Postępowanie jest niejawne. Status pokrzywdzonych w tym postępowaniu uzyskało dwóch byłych więźniów Guantanamo – Abu Zubaydah oraz Al-Nashiri.

Śledztwo było kilkakrotnie przedłużane, na początku lutego tego roku został przedłużone o kolejne sześć miesięcy. Dwóch prokuratorów, Jerzy Mierzewski oraz Waldemar Tyl, prowadzących postępowanie zostało kolejno odsuniętych od śledztwa. W lutym tego roku postępowanie przeniesiono do Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie.

Dr Adam Bodnar poinformował dziś również, że w grudniu ubiegłego roku dwóch polskich prokuratorów odbyło spotkanie z Thomasem Hammarbergiem, Komisarzem Praw Człowieka Rady Europy. Celem tego spotkania było przekazanie szczegółowych informacji oraz dokumentów zebranych do tej pory w tej sprawie, które zdaniem Komisarza nie były znane polskiej prokuraturze.

Postępowanie w sprawie domniemanych więzień CIA toczy się również na Litwie. „Na Litwie powołano parlamentarną komisję do zbadania tej sprawy” – mówiła dziś Amanda Jacobsen, pełnomocnik Abu-Zubaydah. „Prace komisji zostały jednak niespodziewanie zakończone. Nie udało się ustalić stosowania tortur na terenie Litwy”. – dodała A. Jacobsen.

„Nie mogę uwierzyć, w to, co dziś usłyszałam” – mówiła w trakcie wysłuchania prof. Renate Weber z Rumunii, członkini komisji. „To brzmiało jak historie z Kafki i Orwella razem wzięte”.

Dzisiejsze wysłuchanie ma posłużyć do przygotowania kontynuacji raportu Parlamentu Europejskiego z 2006 r. Członkowie komisji podkreślali konieczność współpracy rządów państw członkowskich z przedstawicielami PE w tym zakresie.

„Mamy nadzieję, że przedstawione dziś przez nas informacje zostaną wykorzystane w finalnym raporcie komisji” – mówi dr Adam Bodnar – „Zależy nam na wyjaśnieniu wszystkich wątków w tej sprawie”.

Na koniec wysłuchania przewodniczący komisji Juan Lopez Aguilar odczytał list od Prokuratora Generalnego Andrzeja Seremeta. Jak tłumaczył Prokurator Generalny w swoim liście, toczące się w Polsce postępowanie jest tajne i w związku z tym przedstawiciele prokuratury nie mogą udzielać żadnych informacji na jego temat.