Wystąpienie do MSW w sprawie cudzoziemców nieposiadających dokumentu podróży

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do Ministra Spraw Wewnętrznych z pismem dotyczącym sytuacji cudzoziemców nieposiadających ważnego dokumentu podróży kraju swojego obywatelstwa. Brak tego dokumentu wiąże się z zasadniczymi problemami w uzyskaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w Polsce.  

Zgodnie z art. 60 ust. 5 Ustawy o cudzoziemcach, ubiegając się o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w Polsce, cudzoziemiec zobowiązany jest do przedstawienia ważnego dokumentu podróży. W przypadku nieposiadania oraz braku możliwości uzyskania ważnego dokumentu podróży, istnieje możliwość przedstawienia innego, ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość. Jednakże z obserwacji Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wynika, że w ostatnim czasie organy administracji publicznej oczekują od ubiegających się o uzyskanie zezwolenia na pobyt w Polsce, udowodnienia braku możliwości uzyskania paszportu z ambasady swojego kraju poprzez przedstawienie zaświadczenia na tę okoliczność.

W piśmie z dnia 18 września 2012 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła uwagę na fakt, że ambasady wielu krajów odmawiają wydania zaświadczeń, udzielając jedynie ustnej odmowy wydania paszportu. Jednocześnie, organy administracji nie uwzględniają ustnych wyjaśnień cudzoziemców w tym zakresie. Należy podkreślić, że wśród wskazywanych przez cudzoziemców przyczyn uzasadniających brak możliwości uzyskania dokumentu podróży wymieniane jest m.in. nieodbycie służby wojskowej w kraju pochodzenia, w związku z opuszczeniem kraju jako osoba małoletnia, wpisana do paszportu rodzica.

W przypadku, gdy organ administracji uzna, że cudzoziemiec nie udowodnił braku możliwości uzyskania dokumentu podróży, wniosek o zezwolenie pobytowe pozostawiany jest bez rozpoznania z powodu niedopełnienia braków formalnych wniosku w terminie. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka znane są przypadki, w których wieloletni, legalny pobyt cudzoziemca uległ przerwaniu na skutek takiej praktyki. W piśmie podkreślono, że przedstawiony problem ma charakter systemowy. W związku z powyższym, Helsińska Fundacja Praw Człowieka zaapelowała do Ministra Spraw Wewnętrznych o podjęcie interwencji w sprawie.