Wystąpienie w sprawie Adama Mamilowa

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystąpiła do Prokuratora Generalnego w sprawie Adama Mamilowa. Fundacja z niepokojem przyjęła wiadomość, że Prokuratura Generalna złożyła kasację do Sądu Najwyższego dotyczącą prawomocnego orzeczenia stwierdzającego niedopuszczalność ekstradycji z Polski do Federacji Rosyjskiej Czeczena Adama Mamilowa. Na wydanie Adama Mamilowa nie zgodził się Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej w czerwcu 2010 r. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że ekstradycja jest niedopuszczalna tak w świetle polskiego prawa, jak i zobowiązań wynikających z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, a zwłaszcza zakazu tortur bądź nieludzkiego lub poniżającego traktowania.

W 2009 r. Adam Mamilow uzyskał w Polsce zgodę na pobyt tolerowany. Uzasadniono to tym, że w Rosji, dokąd zostałby wydalony, mógłby zostać narażony na działania sprzeczne z postanowieniami Europejskiej Konwencji, w tym na tortury albo nieludzkie lub poniżające traktowanie.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwraca uwagę, że Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał przeciwko Federacji Rosyjskiej już ponad 150 „czeczeńskich wyroków” stwierdzających złamanie Konwencji oraz ilustrujących olbrzymią skalę poważnych naruszeń praw człowieka.

Fundacja podkreśla też, że Federacja Rosyjska jako jedyne państwo Rady Europy konsekwentnie nie wyraża zgody na publikowanie sprawozdań dotyczących Rosji, jakie zostały przygotowane przez Europejski Komitet ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu. Fundacja przypomina, że Komitet poinformował, że w odniesieniu do Czeczenii i Inguszetii „nadal otrzymuje alarmujące informacje świadczące o pogarszającej się sytuacji i poważnych naruszeniach praw człowieka”.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka zauważa również, że w kasacji znalazły się nieprawdziwe informacje dotyczące skargi, jaką Adam Mamilov skierował przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (skarga nr 18358/07). W decyzji z 20 października 2010 r. zarzuty Adama Mamilova dotyczące art. 3 i 6 Konwencji nie zostały uznane przez Trybunał za niedopuszczalne (jak stwierdza się w kasacji), lecz w tej części skargi sam skarżący, po uprawomocnieniu się postanowienia sądu w BielskuBiałej o odmowie ekstradycji, poinformował Trybunał o nieistnieniu już dalszych zagrożeń wynikających z ekstradycji do Federacji Rosyjskiej i poprosił o skreślenie zarzutów, a tym samym skargi, z listy spraw.

Zdaniem Fundacji, kasacja wniesiona przez Prokuratora Generalnego aktualizuje zagrożenia wynikające z możliwości jego ekstradycji do Federacji Rosyjskiej. Dlatego Fundacja deklaruje, że udzieli Adamowi Mamilovowi wszelkiej pomocy prawnej w celu ponownego wpisania poprzedniej jego skargi na listę spraw rozpoznawanych przez Trybunał w Strasburgu.