Żegnamy Stefana Starczewskiego

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Stefana Starczewskiego – członka Komitetu Helsińskiego oraz wieloletniego przewodniczącego, a w ostatnim czasie członka Rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Stefan Starczewski w latach 1978 – 1981 był redaktorem niezależnej „Krytyki”. Od 1980 r. należał do NSZZ „Solidarność”, od 1981 r. kierował Zespołem Oświaty i Wychowania i był szefem grupy negocjującej w sprawach oświaty. W stanie wojennym był internowany w Białołęce. Zainicjował powstanie i współtworzył Komitet Helsiński w Polsce. Jednocześnie był członkiem redakcji niezależnego pisma “KOS” (do 1989 r.).

W 1988 r. został członkiem Komitetu Obywatelskiego “Solidarność”. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu – był członkiem podzespołu ds. nauki, oświaty i postępu technicznego. W 1989 r. został wiceministrem kultury w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, a następnie wieloletnim dyrektorem programowym Fundacji Kultury.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Stefan Starczewski był naszym mentorem, sojusznikiem i przede wszystkim wspaniałym przyjacielem.

Będzie nam Go bardzo brakowało. Na zawsze pozostanie w naszej pamięci.

***

List kondolencyjny Martina Palousa

Szanowna Pani Prezes,

Dotarła do nas jakże smutna wiadomość o śmierci Stefana Starczewskiego.  Jednocześnie jest to także szansa, by podziękować Bogu za życie Stefana Starczewskiego, wielkiego polskiego humanisty, demokraty i znamienitego orędownika wolności.

Dla nas Czechów, którzy przez “krótki” XX wiek doświadczyliśmy niszczącego wpływu totalitarnej tyranii na społeczeństwo, odważni polscy bojownicy o wolność byli zawsze przykładem i źródłem nadziei. Stefan  Starczewski był z pewnością jednym z tych bojowników. Zainspirowani jego kreatywnością i determinacją, podejmijmy wspólnie wysiłek, aby to, co po sobie pozostawił, nadal żyło! “Stara gwardia” odchodzi, ale wzajemne relacje zbudowane w czasach wspólnej walki muszą trwać i być chronione – dla dobra naszej wspólnej wolności!

Z wyrazami szacunku,
Martin Palous, Rzecznik Karty 77 w 1986 r. oraz były przewodniczący Czeskiego Komitetu Helsińskiego

***

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

***

List kondolencyjny Karla Schwarzenberga

Niespełna kilka dni temu, po wielu latach spotkałem się ze starym „towarzyszem broni”, z którym walczyliśmy o prawa człowieka w Europe w latach osiemdziesiątych i na początku dziewięćdziesiątych. Rozmawialiśmy o Stefanie Starczewskim, wspólnym znajomym z dawnych lat, z którym dzieliliśmy wspaniałe doświadczenia w owych dniach, ćwierć wieku temu. Jakim szokiem była dla nas informacja, że zmarł zaledwie kilka godzin po tym, jak go wspominaliśmy. Wszyscy zachowamy go w pamięci jako tego, który nie bał się wyrażać sprzeciwu, gdy było to niebezpieczne. I będzie nam go brakowało.

Karel Schwarzenberg

Praga, 6 października 2014 r.

***

Drogi Stefanie,

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy informację o Twojej śmierci. Pozwól nam wyrazić głęboki szacunek dla Twojej pracy na rzecz praw człowieka w trudnych dla Polski latach. Twoje osiągnięcia są wielkim sukcesem. Współpraca z Tobą była dla nas wielkim zaszczytem, a Twoje poczucie humoru i zawsze optymistyczne i pozytywne podejście do świata czyniło ją także ogromną przyjemnością.
Zawsze pozostaniesz w naszej pamięci.

Zawsze Twoi,

Gerald Nagler
Były Sekretarz Generalny Komitetu Helsińskiego w Wiedniu
Robert Hård
Dyrektor Civil Rights Defenders

In 1978-1981 Mr Starczewski was the editor in chief of the independent quarterly Krytyka. In 1980 he joined the “Solidarity” independent trade union. From 1981 he led the movement’s Schooling and Education Team, and was the head of the group negotiating issues related to the education system. After the 1981 Martial Law was imposed, he was interned at the Białołęka detention centre. Stefan Starczewski was an initiator and co-founder of the Helsinki Committee in Poland. At the same time he was a member of the editorial team of the independent gazette KOS (until 1989).

In 1988 he joined the Solidarity Citizens’ Committee. He took part in the Roundtable Negotiations as a member of the sub-team for science, education and technical development. In 1989, he was appointed Deputy Minister of Culture in Tadeusz Mazowiecki’s first non-Communist Cabinet. Later on, Mr Starczewski served as a long-standing Policy Director of the Culture Foundation.

He was decorated with the Commander’s Cross of the Polonia Restituta Order.

Stefan Starczewski was our mentor, ally and – above all – the Wonderful Friend.

He will be greatly missed. He will stay in our memories forever.