Zwolnienie dyscyplinarne dyrektora Programu I Polskiego Radia niezgodne z prawem – wyrok SR dla m.st. Warszawy

♦ Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy uznał, że zwolnienie dyscyplinarne w 2016 r. dyrektora Programu I Polskiego Radia, Kamila Dąbrowy, było nieuzasadnione. Wyrok jest nieprawomocny.

♦ HFPC złożyła w sprawie opinię przyjaciela sądu i przystąpiła do postępowania jako organizacja społeczna.

Zwolnienie po akcji specjalnej związanej z reformą mediów publicznych

Kamil Dąbrowa został zwolniony dyscyplinarnie w styczniu 2016 r., po tym jak zorganizował na antenie Polskiego Radia akcję grania co godzinę hymnu Polski i Unii Europejskiej. Celem akcji było zwrócenie uwagi opinii publicznej na zagrożenia dla wolności słowa związane z procedowaną wówczas nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji. Nowelizacja była pierwszym krokiem reformy mediów publicznych i między innymi przyznawała kompetencje do powoływania władz publicznej telewizji i radia bezpośrednio Ministrowi Skarbu Państwa, wygaszając z dniem wejścia w życie ustawy, kadencję dotychczasowych władz. Ustawa ta ostatecznie została uznana za niezgodną z Konstytucją przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 13 grudnia 2016 r. (wyrok TK wciąż nie został wykonany).

Proces i opinia HFPC

Redaktor Naczelny skierował sprawę do sądu, składając pozew o odszkodowanie za bezprawne rozwiązanie umowy o pracę. Helsińska Fundacja Praw Człowieka przystąpiła do postępowania w charakterze organizacji społecznej, jak również złożyła opinię przyjaciela sądu. W naszej ocenie zwolnienie red. Dąbrowy z powodu przeprowadzenia akcji specjalnej naruszyło gwarancje swobody wypowiedzi. Podkreśliliśmy, że dziennikarze mają nie tylko prawo, ale i obowiązek komentowania spraw o istotnym znaczeniu społecznym. Samo zwrócenie uwagi opinii publicznej na zagrożenie wolności mediów wynikające z reformy mediów publicznych nie może być uznane za przejaw stronniczości, a opowiedzenie się za niezależnością mediów publicznych nie może być utożsamione z poparciem którejkolwiek ze stron sporu politycznego.

24 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy przychylił się do żądania Kamila Dąbrowy i zasądził na jego rzecz odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę. Wyrokiem z 12 kwietnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie uchylił wyrok sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania z uwagi na nierozpoznanie istoty sprawy. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 października oddalił zażalenie dziennikarza na wyrok Sądu Okręgowego, podzielając ocenę sądu II instancji. Z tego powodu sprawa wróciła do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, 19 lutego 2021 r., Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy uznał zwolnienie dyscyplinarne redaktora za nieuzasadnione i zasądził odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznej pensji wraz z odsetkami. Zgodnie z opublikowanym wyrokiem oświadczenie o rozwiązaniu umowy jest nieprecyzyjne. Dopiero na etapie odpowiedzi na pozew pracodawca określił przyczynę rozwiązania umowy, co w ocenie sądu jest niedopuszczalne. Sąd uznał ponadto, że działania Kamila Dąbrowy nie świadczyły o zaangażowaniu politycznym, ich celem było jedynie zwrócenie uwagi na istotne zagadnienie społeczne. Wyrok jest nieprawomocny.

Kamil Dąbrowa nie był jedynym zwolnionym dziennikarzem

HFPC angażowała się dotychczas w szereg procesów dziennikarzy zwolnionych z mediów publicznych m.in. za zwracanie uwagi na nieprawidłowości dotyczące ich funkcjonowania po zmianie ustawy medialnej. Na skutek ugody zawartej z Polskim Radiem do pracy zostali przywróceni Paweł Sołtys, Wojciech Dorosz i Marcin Majchrowski. Prawomocnie zakończył się również proces  Jerzego Sosnowskiego, a także Tomasza Zimocha. Wciąż w toku pozostaje sprawa Grażyny Bochenek.

Sprawa prowadzona jest w ramach grantu Media Legal Defense Initiative przeznaczonego na pomoc prawną dla dziennikarzy i blogerów.