Co kryje w sobie kontradyktoryjność? Polski proces karny po reformie

Dziś wchodzi w życie nowelizacja kodeksu postępowania karnego, która w znacznym stopniu zmienia dotychczasową formę procesu karnego. Nowelizacja postępowania karnego zwiększa kontradyktoryjność procesu, co oznacza, że sąd nie będzie prowadził już własnego postępowania dowodowego, a jego rola sprowadzi się do roli arbitra, pozostawiając przeprowadzenie dowodów na rozprawie stronom.

Nowelizacja ma również na celu ograniczenie do minimum postępowania prowadzonego w postępowaniu przygotowawczym i przyspieszenie całej procedury. Nowelizacja wprowadza również szereg gwarancji procesowych dotyczących m.in. stosowania tymczasowego aresztowania w toku śledztwa.

HFPC od początku monitorowała prace nad nowelizacją. W 2012 r. HFPC przygotowała opinię na temat tej nowelizacji i wskazała, że  skuteczność tych rozwiązań będzie zależała od zmian w strukturze prokuratury oraz od stworzenia efektywnego systemu pomocy prawnej dla osób ubogich (opinia HFPC dostępna jest tutaj).

W związku ze zmianami, z którymi będą musiały zmierzyć się sądy, prokuratura, obrońcy, ale przede wszystkim podejrzani, oskarżeni i pokrzywdzeni HFPC wydała publikację, której celem jest wyjaśnienie podstawowych różnic między obecnymi a wchodzącymi w życie rozwiązaniami.

„Czas pokaże w jakim stopniu założenia ustawodawcy zmierzającego do gruntownej redefinicji założeń́ polskiego procesu karnego zostaną̨ zrealizowane w praktyce i czy nowy model procesu karnego okaże się̨ efektywniejszy i sprawiedliwszy” – mówi dr Wojciech Jasiński, autor publikacji.

Publikacja „Polski proces karny po reformie” dostępna jest tutaj.