Opinia HFPC o projekcie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej

Rząd przedstawił projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej. Ustawa jest nowością w polskim prawie, jej wprowadzenie zapowiedziała w swoim expose premier Ewa Kopacz. HFPC przedstawiła opinię odnośnie tego projektu.

“HFPC co do zasady popiera ideę systemowego uregulowania nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej, pragnie równocześnie zaakcentować szereg uwag krytycznych wobec poszczególnych postanowień wprowadzonych w projekcie” – czytamy w opinii.

Zdaniem HFPC krąg osób, które w świetle ustawy mogą skorzystać z pomocy prawnej, jest zbyt wąski. Zgodnie z założeniami ustawy nieodpłatna pomoc prawna ma przysługiwać osobom, którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej w roku poprzedzającym zwrócenie się o udzielenie pomocy prawnej.

Pomoc prawna ma polegać na poinformowaniu osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, o przysługujących jej uprawnieniach lub o spoczywających na niej obowiązkach oraz wskazaniu sposobu rozwiązania problemu prawnego. Wyłączono możliwość sporządzania pism procesowych, oprócz pism w postępowaniu administracyjnym i wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu sądowym.

„Tak określony katalog form udzielanej nieodpłatnej pomocy prawnej należy przyjąć z rozczarowaniem” – czytamy w opinii. Zdaniem HFPC, nie powinno się wykluczać możliwości pomocy w sporządzeniu prostych pism procesowych. Osoby poszukujące nieodpłatnie pomocy prawnej poszukują pomocy głównie w tym obszarze.

Pomoc ma być świadczona osobiście przez adwokatów i radców prawnych. Zdaniem HFPC, niezasadnie wyłączono od możliwości świadczenia pomocy prawnej aplikantów adwokackich i radcowskich a także studenckie poradnie prawne oraz inne organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje).

Projekt zakłada wprowadzenie szesnastu centrów pomocy prawnej, w których pomoc prawna będzie udzielana również telefonicznie, a same rozmowy mają być nagrywane. Zdaniem HFPC „utrwalanie treści rozmów telefonicznych dotyczących udzielenia informacji prawnej poprzez państwową infolinię telefoniczną ingeruje w nieuzasadniony sposób w prawo do prywatności oraz wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się”.

Opinia Fundacji dostępna jest tutaj.