Przeciwdziałanie torturom w Kirgistanie: HFPC składa opinię przyjaciela sądu

HFPC przedstawiła kirgiskiemu sądowi opinię prawną w sprawie S.J., ofiary tortur skazanej na 14 lat pozbawienia wolności za rzekomy nielegalny obrót narkotykami.

Sprawa S.J.

W kwietniu 2014 roku S.J. wraz ze swoją żoną zostali zaatakowani przez nieznane im osoby. Po długotrwałym biciu zostali umieszczeni w dwóch samochodach i przewiezieni do siedziby Państwowej Służby Kontroli Narkotyków, gdzie S.J. ponownie był brutalnie bity. Funkcjonariusze PSKN grozili mu zgwałceniem żony oraz osadzeniem obojga małżonków w więzieniu. S.J. był zmuszany groźbami do przyznania się do sprzedaży dużej ilości narkotyków.

Pod wpływem tych działań mężczyzna zgodził się na propozycję funkcjonariuszy, którzy zaaranżowali ujawnienie narkotyków pod wanną w mieszkaniu małżeństwa.  Sąd Rejonowy w Biszkeku uznał S.J. za winnego i skazał go na karę 14 lat pozbawienia wolności oraz konfiskatę majątku. Później sąd drugiej instancji oraz Sąd Najwyższy utrzymały w mocy orzeczenie sądu pierwszej instancji.

Opinia przyjaciela sądu

HFPC przedstawiła swoją opinię prawną sądowi w Biszkeku, w której podkreśla, że bezwzględny zakaz stosowania tortur jest jedną z podstawowych zasad prawa międzynarodowego.

„W tej sprawie doszło nie tylko do naruszenia przepisów Konstytucji Kirgistanu zakazujących nieludzkiego traktowania, ale też prawa międzynarodowego, w tym w Konwencji ONZ o zakazie stosowania tortur” – mówi dr Aleksandra Iwanowska, prawniczka HFPC i współautorka opinii przyjaciela sądu. „S.J. został brutalnie pobity. Obok cierpień fizycznych doznał także cierpień psychicznych i kierowano wobec niego bardzo poważne groźby. Te wszystkie działania służb wpisują się w definicję tortur” – dodaje Aleksandra Iwanowska.

Co więcej, doświadczenie S.J. nie jest odosobnionym przypadkiem. „Przebieg wydarzeń w tej sprawie odzwierciedla typowy, opisany w dokumentach niezależnych organizacji międzynarodowych, schemat stosowania tortur w Kirgistanie” – tłumaczy Maria Ejchart-Dubois, prawniczka HFPC i współautorka opinii przyjaciela sądu. „Po zatrzymaniu S.J. nie zapewniono podstawowych gwarancji ochrony przed torturami, tj. rzetelnego i niezależnego badania medycznego, kontaktu z adwokatem bezpośrednio po zatrzymaniu, a także nie odnotowano zgodnego ze stanem faktycznym czasu zatrzymania małżeństwa”  – uzasadnia Maria Ejchart-Dubois.

Przeciwdziałanie torturom

Helsińska Fundacja Praw Człowieka od wielu lat działa na rzecz dostępu do rzetelnego procesu i walki z torturami w Polsce i za granicą. W ramach swojej międzynarodowej działalności litygacyjnej przygotowuje m.in. opinie przyjaciela sądu składane przed instytucjami krajowymi, ale też opracowuje raporty i analizy dotyczące państw Azji Centralnej dla organizacji międzyrządowych, takich jak ONZ, UE czy OBWE.

 Tekst opinii prawnej dostępny jest w języku polskim oraz rosyjskim.