Równe traktowanie na sali sądowej. Helsińska Fundacja Praw Człowieka inicjuje nowy projekt we współpracy z Kampanią Przeciw Homofobii

♦ Helsińska Fundacja Praw Człowieka wspólnie z Kampanią Przeciw Homofobii zainicjowały wspólny projekt pt. „Równe traktowanie na sali sądowej – dostęp do wymiaru sprawiedliwościosób LGBTI .

♦ Celem projektu jest podniesienie wiedzy prawników w zakresie równego traktowania osób LGBTI oraz uwrażliwienie na potrzeby tej grupy, które mogą pojawić się w kontakcie z wymiarem sprawiedliwości.

♦ Projekt zakłada m. in. serię szkoleń dla sędziów, adwokatów i radców prawnych w różnych częściach Polski oraz opracowanie innowacyjnego narzędzia, które pozwoli prawnikom samodzielnie ocenić własne zachowanie, czy należycie uwzględnili potrzeby osób LGBTI oraz czy było ono wolne od stereotypów i uprzedzeń.

Potrzeba podnoszenia wiedzy i wrażliwości prawników

Jak pokazują badania[1], ponad połowa osób nieheteronormatywnych w Polsce doświadczyła różnych form dyskryminacji. Ponadto wskaźnik aktów przemocy, których doświadczają osoby LGBTI w Polsce jest znacznie wyższy niż średnia europejska. Przy czym tylko znikomy odsetek osób LGBTI zgłosił ostatni przypadek przemocy motywowanej przesłankami dyskryminacyjnymi. Dane te pokazują, że szczególnie istotny może być sposób, w jaki osoby LGBTI są traktowane przez przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości. Dlatego ważne jest, żeby podejście funkcjonariuszy władzy publicznej, ale także adwokatów i radców prawnych (którzy mogą być pierwszym kontaktem dla osób LGBTI szukających wsparcia) oparte było na rzetelnej wiedzy, wolnej od uprzedzeń i stereotypów.

Ponadto, obecnie co raz więcej państw członkowskich UE decyduje się na prawne uregulowanie pożycia par jednopłciowych. Choć polskie ustawodawstwo nie przewiduje instytucjonalizacji relacji między osobami tej samej płci, to polskie urzędy oraz sądy stykają się co raz częściej z osobami, które zawarły związki partnerskie bądź małżeństwa poza granicami Polski. Istotne jest aby polscy prawnicy mieli wiedzę na temat najnowszych standardów międzynarodowych dotyczących zakazu dyskryminacji osób żyjących w związkach jednopłciowych.

Obserwacje te skłoniły Helsińską Fundację Praw Człowieka oraz Kampanię Przeciw Homofobii, które od dawna zajmują się działaniem na rzecz poszanowania praw człowieka osób LGBTI, do podjęcia dalszych działań i realizacji projektu „Równe traktowanie na sali sądowej – dostęp do wymiaru sprawiedliwości osób LGBTI („Equal Treatment in a Courtroom – access to justice of LGBTI persons).

Podstawowe założenia projektu obejmują:

• opracowanie programu szkoleniowego oraz przeprowadzenie szkoleń dla sędziów, adwokatów i radców prawnych w różnych częściach Polski (szkolenia będą się koncentrować na standardach prawnych dotyczących zakazu dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, ale także na budowaniu umiejętności miękkich dotyczących przeciwdziałania stereotypom i uprzedzeniom czy traktowania osób LGBTI w trakcie czynności procesowych);
• przygotowanie dla prawników innowacyjnego narzędzia do oceny własnego zachowania (Mapa drogowa pozwoli prawnikom samodzielnie ocenić, czy należycie uwzględnili potrzeby osób LGBTI oraz czy postępowali w sposób wolny od stereotypów i uprzedzeń);
• wydanie przewodnika pokazującego jak przygotować i przeprowadzić szkolenia dla prawników dotyczące traktowania różnych grup narażonych na dyskryminację.

Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Rights, Equality and Citizenship Programme (2014-2020).

[1] EU LGBT survey. European Union lesbian, gay, bisexual and transgender survey. Main results, raport app ue 2014