Unieważnienie matur oceni Europejski Trybunał Praw Człowieka

ETPC zakomunikował polskiemu rządowi 18 skarg złożonych przez maturzystów, których egzaminy zostały unieważnione w 2011 roku. Ich zdaniem brak możliwości zaskarżenia do sądu decyzji Centralnej Komisji Egzaminacyjnej narusza m.in. prawo do sądu  i prawo do nauki.

Sprawa jest prowadzona w ramach Programu Spraw Precedensowych HFPC, a skarżących pro bono reprezentuje adw. Mikołaj Pietrzak z kancelarii Pietrzak Sidor & Wspólnicy.

Matura do powtórki

W maju 2011 r. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna unieważniła wyniki egzaminu maturalnego z chemii grupie maturzystów ze szkół w Ostrowcu Świętokrzyskim. OKE stwierdziła, że ich prace nie były napisane samodzielnie. Maturzyści otrzymali jedynie pisemną informację, z której jednak nie wynikało wprost, co do których zadań w ich pracach egzaminatorzy mieli zastrzeżenia. Następnie decyzję zatwierdziła Centralna Komisja Egzaminacyjna.

Sądy administracyjne oddalają skargę

Maturzyści zwrócili się do wojewódzkiego sądu administracyjnego o zweryfikowanie unieważnienia egzaminu, jednak sąd stwierdził, że prawo nie przewiduje takiej możliwości. Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał to orzeczenie w mocy. Podkreślił też, że sam fakt posiadania świadectwa dojrzałości nie stanowi o „prawie” przyjęcia na dowolne studia.

W Trybunale Konstytucyjnym

Po wyczerpaniu środków zaskarżenia maturzyści złożyli skargi konstytucyjne do Trybunału Konstytucyjnego. Ten jednak oddalił je w 2015 r. i uznał, że stwierdzenie tego, czy matura została napisana samodzielnie, stanowi element merytorycznej oceny pracy egzaminacyjnej. Dlatego ta kwestia nie stanowi „sprawy” w rozumieniu przepisów Konstytucji i nie wymaga kontroli sądowej.

Sprawę oceni Trybunał w Strasburgu

W swoich skargach do ETPC maturzyści zarzucają, że przez brak kontroli sądowej decyzji komisji egzaminacyjnych doszło do naruszenia gwarancji zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka: prawa do sądu, prawa do prywatności,  prawa do skutecznych środków ochrony prawnej oraz prawa do nauki.

Komunikacja sprawy dostępna jest tutaj.