Walka o prawa kobiet przed międzynarodowymi trybunałami – broszura HFPC

♦ Brak legalnego dostępu do aborcji embrioatologicznej może być rozpatrywany w kontekście naruszenia art. 3 (wolność od tortur, nieludzkiego i poniżającego traktowania) oraz art. 8 (prawo do ochrony życia prywatnego) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, które są chronione także Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych.

♦ Kobiety, które w wyniku tzw. wyroku Trybunału Konstytucyjnego otrzymają odmowę wykonania zabiegu przerwania ciąży, mogą złożyć skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) lub zawiadomienie do Komitetu Praw Człowieka.

Postępowania w sprawach polskich dotyczących dostępu do legalnej aborcji przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka trwały dotychczas od 4 do 7 lat.

W wyjątkowych przypadkach, gdy występuje ryzyko poważnego pogwałcenia Konwencji, istnieje możliwość wystąpienia o zastosowanie środka tymczasowego. Decyzję o konieczności podjęcia przez państwo środka tymczasowego Trybunał podejmuje w trybie pilnym. Szczegółowe instrukcje, jak złożyć wniosek są dostępne na stronie ETPC: echr.coe.int

Helsińska Fundacja Praw Człowieka udziela wsparcia prawnego w procesie składania skarg i w trakcie postępowania. Kobiety bezpośrednio dotknięte tzw. orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego rozważające podjęcie kroków prawnych mogą skontaktować się z Fundacją za pośrednictwem adresu e-mail: precedens [at] hfhr.pl (*)

Więcej informacji można znaleźć w broszurze opracowanej przez Fundację:

• Walka o prawa kobiet przed międzynarodowymi trybunałami

Do tej pory Polska przegrała przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka trzy sprawy dotyczące trudności w dostępie do aborcji. Dotyczyły one sytuacji: w której ciąża zagrażała zdrowiu kobiety, braku efektywnego dostępu do badań prenatalnych i uniemożliwienia przerwania ciąży w sytuacji wystąpienia wad płodu; ciąży będącej wynikiem czynu zabronionego. Mimo upływu wielu lat od wydania wyroków przez ETPC polskie władze nie wprowadziły niezbędnych zmian w prawie, za co rząd polski jest cyklicznie upominany przez Komitet Ministrów Rady Europy. W styczniu 2020 r. ETPC zakomunikował polskiemu rządowi nową skargę dotyczącą braku możliwości skorzystania z legalnej aborcji w sytuacji odmowy jej wykonania przez lekarza ze względów światopoglądowych. Ponadto Komitet Praw Człowieka w sprawie Mellet przeciwko Irlandii uznał, że uniemożliwienie przeprowadzenia legalnej aborcji z powodu uszkodzenia płodu (irlandzkie prawo w tamtym czasie nie dopuszczało takiej możliwości) narusza zakaz okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania oraz prawo do prywatności, które są chronione także Międzynarodowym Paktem Praw Obywatelskich i Politycznych.

Czytaj więcej:

• Stanowisko Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka ws. tak zwanego orzeczenia TK z dn. 22.10.2020
• Dostępność aborcji w Polsce. Raport z dn. 27.01.2021 z badań przeprowadzonych po tzw. orzeczeniu TK

(*) Informujemy, że staramy się odpowiadać na każdą wiadomość, list lub interwencję, jednak nie możemy zagwarantować, że Helsińska Fundacja Praw Człowieka będzie miała możliwość zareagować i włączyć się w każdą sprawę.

Projekt graficzny broszury: Marta Lissowska i Marta Łyżwińska