Debata helsińska: Konstytucyjne granice zmian ustroju sądownictwa i statusu prawnego sędziów. (Nad?) użycie art. 180 ust. 5 Konstytucji

Od ponad dwóch lat politycy partii rządzącej zapowiadają poważne zmiany w ustroju sądownictwa powszechnego i położeniu prawnym sędziów. Deklarują, że odpowiednie projekty ustaw są już sporządzone w Ministerstwie Sprawiedliwości i czekają tylko na decyzję polityczną o rozpoczęciu procesu legislacyjnego. Projekty te nie zostały jak dotąd ujawnione opinii publicznej i nie wiadomo, czy, a jeśli tak, to w jakiej postaci istnieją.

Publiczne wypowiedzi polityków obozu rządzącego wskazują na zamiar spłaszczenia struktury sądownictwa i wykorzystania tego dla przeprowadzenia powszechnej weryfikacji sędziów. Narzędziem do tego celu miałby być art. 180 ust. 5 Konstytucji, dający podstawę m.in. do przeniesienia sędziego w stan spoczynku w razie zmiany ustroju sądownictwa lub zmiany granic okręgów sądowych.

Podczas Debaty Helsińskiej zaproszeni goście spróbują zrekonstruować racje, które stały za wprowadzeniem do polskiej Konstytucji art. 180 ust. 5, dokonają jego interpretacji w perspektywie prawa konstytucyjnego, gwarancji wynikających z Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka oraz prawa Unii Europejskiej. Odpowiedzą na pytanie czy omawiany przepis może posłużyć jako podstawa do dokonania powszechnej weryfikacji sędziów.

W debacie udział wezmą:

• prof. dr hab. Lech Garlicki, Uniwersytet Warszawski;
• dr. hab. prof. UW Ryszard Piotrowski, Uniwersytet Warszawski;
• adw. dr hab. prof. UŁ Anna Rakowska-Trela, Uniwersytet Łódzki;
• SSO dr hab. prof. UŚ Krystian Markiewicz, Stowarzyszenie Sędziów Polskich „IUSTITIA”;
• SSO Dariusz Mazur, Stowarzyszenie Sędziów „THEMIS”;
• adw. Mikołaj Pietrzak, Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie;
• prok. Jarosław Onyszczuk, Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia”;
• dr Paweł Filipek, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich;

Moderacja: prof. dr hab. Stanisław Biernat.
Słowo wstępne wygłosi prof. dr hab. Ewa Łętowska.

Debata Helsińska odbędzie się 29 czerwca 2021 r. w godzinach 15-18 i będzie transmitowana na żywo na kanałach facebookowych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Archiwum Osiatyńskiego.

Wydarzenie jest organizowane w ramach projektu “Monitoring systemu ochrony praw człowieka w Polsce” – projektu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka realizowanego z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz krajowy, finansowanego z Funduszy EOG.

Wydarzenie na Facebooku

Do pobrania

Zagadnienia do dyskusji

Zaproszenie i program