Program Spraw Precedensowych
Program Spraw Precedensowych został uruchomiony w 2004 roku. W jego ramach Helsińska Fundacja Praw Człowieka przystępuje do strategicznie ważnych postępowań sądowych i administracyjnych lub je rozpoczyna. Szczególną uwagę w działalności Programu zwracają międzynarodowe organy ochrony praw człowieka. Poprzez swoje uczestnictwo w tych postępowaniach.
Program dąży do uzyskania przełomowych wyroków, zmieniających praktykę lub przepisy prawne w konkretnych kwestiach prawnych budzących poważne wątpliwości z punktu widzenia ochrony praw człowieka.
Działalność Programu polega w szczególności na:
– składaniu opinii przyjaciela sądu – opinii Fundacji, w których przedstawiamy dany problem istotny z punktu widzenia praw człowieka w świetle konstytucyjnym i prawnoporównawczym, nie odnosząc się bezpośrednio do stanu faktycznego sprawy;
– uczestniczeniu w postępowaniach sądowych na prawach tzw. trzeciej strony – oznacza to, że w trakcie rozprawy reprezentanci Fundacji mają prawo wypowiadania się i składania wniosków oraz oświadczeń;
– reprezentowaniu ofiar naruszeń praw człowieka w postępowaniach przed międzynarodowymi organami;
– współpracy z kancelariami prawnymi oraz indywidualnymi prawnikami i zapewnianiu z ich strony reprezentacji sądowej i pomocy prawnej na zasadzie pro bono.
Głównym obszarem aktywności Programu są postępowania przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. W ostatnim czasie jednym z celów programu jest zachęcanie sądów do kierowania pytań prejudycjalnych (wstępnych) do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zespół
Koordynatorka:
Katarzyna Wiśniewska
adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UJ, koordynatorka wielu projektów europejskich i międzynarodowych, autorka i współautorka licznych publikacji z zakresu prawa karnego, prawa karnego wykonawczego i praw człowieka, uczestniczy w pracach Legal Experts Advisory Panel, zwyciężczyni rankingu Dziennika Gazety Prawnej „Risings Stars – Liderzy Jutra 2015”. Powołana przez Rzecznika Praw Obywatelskich do Komisji Ekspertów przy Krajowym Mechanizmie Prewencji Tortur. Ekspertka z zakresu praw nieletnich, postępowań przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka oraz litygacji strategicznej w obszarze praw człowieka.
Prawnicy:
Jacek Białas
radca prawny, absolwent Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie; Autor publikacji o tematyce uchodźczej i migracyjnej. Prowadzi działania rzecznicze oraz strategiczne spra-wy sądowe dotyczące praw uchodźców i migrantów przed sądami krajowymi i międzynarodowymi. Uczestnik prac legislacyjnych nad projektami aktów prawnych dotyczących migrantów i uchodźców. Członek Komisji Ekspertów ds. Migrantów przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Jest uznanym ekspertem z tego zakresu.
Julia Gerlich
studentka V roku prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. Z Fundacją współpracuje od sierpnia 2017 roku. Obecnie pracuje jako prawnik w Programie Spraw Precedensowych oraz Programie Interwencji Prawnej.
Jarosław Jagura
absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (dyplom z wyróżnieniem), aplikant adwokacki w Izbie Adwokackiej w Warszawie. Od 2013 r. współpracuje z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, wczesniej m.in. w ramach Programu Antydyskryminacyjnego „Artykuł 32” oraz projektu „Podnoszenie wrażliwości sędziów i prokuratorów w zakresie równego traktowania”. Ekspert z zakresu dyskryminacji.
Adam Klepczyński
aplikant adwokacki, od lipca 2017 roku prawnik w Programie Spraw Precedensowych Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Wcześniej w ramach Fundacji współpracował z Programem Antydyskryminacyjnym Artykuł 32, Programem Interwencji Prawnej oraz Monitoringiem procesu legislacyjnego w obszarze wymiaru sprawiedliwości. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Marcin Szwed
absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji UW, Centrum Prawa Amerykańskiego zorganizowanego przez WPiA UW we współpracy z University of Florida Levin College of Law oraz studiów LLM w zakresie prawa konsty- tucyjnego porównawczego na Central European University w Budapeszcie, doktorant w Katedrze Prawa Konstytucyjnego WPiA UW; autor licznych publikacji z zakresu praw człowieka oraz prawa konstytucyjnego; laureat i finalista ogólnopolskich konkursów dla studentów prawa. Ekspert w dziedzinie prawa konstytucyjnego i międzynarodowych mechanizmów ochrony praw człowieka.
Raport podsumowujący działania Programu Spraw Precedensowych w 2018 roku jest do pobrania tutaj.
Archiwalna strona Programu dostępna jest tutaj.