Funkcjonowanie Europejskiego Nakazu Aresztowania w Polsce w czasie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 w 2020 roku

Komisja Europejska 6 sierpnia 2021 roku opublikowała raport dotyczący funkcjonowania Europejskiego Nakazu Aresztowania (dalej także: ENA) w 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej w 2019[1].

HFPC uzyskała w drodze dostępu do informacji publicznej od Ministerstwa Sprawiedliwości dane dotyczące funkcjonowania Europejskiego Nakazu Aresztowania w Polsce w latach 2019 – 2020[2]. Wspomniane dane pozwalają częściowo ocenić funkcjonowania ENA w czasie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2.

Wnioski ENA skierowane z Polski do państw członkowskich Unii Europejskiej

 Z danych pozyskanych z Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w 2019 roku na podstawie art. 607a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku – Kodeks postępowania karnego[3] (dalej: k.p.k.) prokuratorzy złożyli 466 wniosków o wydanie ENA, a w 2020 roku 443. Oznacza to nieznaczny spadek.. Ponadto z pozyskanych informacji wynika, że w 2019 roku sądy wydały 2 281 nakazów na podstawie art. 607a k.p.k., a w 2020 roku 1 795. Spadek ten jest więc znaczny, bo wynosi prawie 500 wniosków.

Warte odnotowania jest, że najwięcej Europejskich Nakazów Aresztowania kierowanych z Polski było do Niemiec (2019 – 587, 2020 – 453), Wielkiej Brytanii (2019 – 467, 2020 – 395) oraz Holandii (2019 – 315, 2020 – 293). Co jednak istotne Niemcy w 2019 roku zrealizowały[4]148 ENA, a w 2020 roku – 379 ENA. Wielka Brytania zrealizowała w 2019 roku 364 ENA skierowane z Polski, a w 2020 roku – 2015,  Holandia natomiast – w 2019 roku – 148, a w 2020 roku 102.

Wnioski ENA skierowane z państw członkowskich Unii Europejskiej do Polski

Z uzyskanych przez HFPC informacji z Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w 2019 roku prokuratury w Polsce otrzymały – 393 ENA z państw członkowskich UE i przekazały je do sądów. W 2020 roku prokuratury otrzymały 321 ENA, co oznacza spadek ok. 70 wniosków. Najwięcej wniosków polskie prokuratury otrzymały z Niemiec (2019 – 212, 2020 – 184), Czech (2019 – 24, 2020 – 25) oraz Austrii (2019 – 18, 2020 – 16).

Warto jednocześnie wskazać, że polskie sądy na podstawie art. 607m k.p.k. wydały w 2019 roku 303 postanowienia o przekazaniu, a w 2020 roku – 262. Najwięcej postanowień o przekazaniu wydano dla Niemiec (2019 – 160, 2020 – 143), Czech (2019 – 20, 2020 – 21) oraz Austrii (w 2019 i 2020 – 16).

Co istotne skuteczność wniosków kierowanych do Polski można powiedzieć, że znajduje się na zbliżonym poziomie, ponieważ w 2019 roku wynosiła 77%, a w 2020 roku 81%.

Wnioski

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 niewątpliwie wpłynęła na system sprawiedliwości w sprawach karnych oraz współpracę pomiędzy państwami, czego dowodem są przywołane dane statystyczne.

[1] Statistics on the practical operation of the European arrest warrant – 2019, European Commission, 6 August 2021, dostęp: https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/law/search_law/documents/eaw_statistics_2019_swd_2021_227_final_08_2021_en.pdf

[2] Odpowiedź na wniosek HFPC została udzielona drogą elektroniczną 29 kwietnia 2021 roku, sygn. sprawy: BK-IV.082.79.2021.

[3] Tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 534 ze zm.

[4] Poprzez zrealizowane ENA należy rozumieć liczbę osób przekazanych, łącznie z osobami, które stawiły się dobrowolnie oraz liczbę decyzji o odmowie przekazania.