HFPC pyta o działania Policji wobec fotoreportera relacjonującego protest pod Koninem

Helsińska Fundacja Praw Człowieka z zaniepokojeniem przyjęła informacje o działaniach funkcjonariuszy Policji podjętych wobec fotoreportera Jędrzeja Nowickiego, relacjonującego protest pod Koninem w sobotę 20 lipca 2019 r. W liście do Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu HFPC poprosiła o udzielenie informacji na temat przebiegu i powodów działań funkcjonariuszy Policji wobec dziennikarza.

Akcja Obozu dla Klimatu i działania Policji

Z doniesień prasowych wynika, że w sobotę rano część uczestników Obozu dla Klimatu – protestu przeciwko poszerzeniu kopalni odkrywkowej w Tomisławicach – ruszyło w stronę kopalni, próbując przedostać się na jej teren. Zgodnie z informacjami podanymi w mediach, Policja użyła środków przymusu, w tym pałek i gazu. Jędrzej Nowicki, fotoreporter „Gazety Wyborczej”, przebywał na miejscu służbowo, dokumentując przebieg wydarzeń. Miał aparat fotograficzny oraz legitymację prasową zawieszoną na szyi, od uczestników protestu wyróżniał się również strojem. Ci pierwsi, mieli założone białe kombinezony. Fotoreporter informował policjantów, że jest dziennikarzem i ma legitymację prasową. Mimo to został powalony przez funkcjonariuszy na ziemię i przytrzymany. Choć nie został formalnie zatrzymany i po kilku minutach został uwolniony, to działanie to uniemożliwiło mu udokumentowanie głównych momentów użycia środków przymusu wobec protestujących.

Szczególna rola mediów relacjonujących demonstracje

W piśmie do Komendanta HFPC przypomniała, że przekazywanie informacji z demonstracji jest jednym z kluczowych zadań mediów jako tzw. „publicznego stróża” w demokratycznym społeczeństwie i podlega szczególnej ochronie. Funkcjonariusze powinni uwzględniać szczególną rolę dziennikarzy podczas zgromadzeń i odróżnić specyfikę ich uczestnictwa w tym wydarzeniu jako bezstronnych obserwatorów od udziału osób protestujących.

Obecność mediów podczas demonstracji służy także monitorowaniu i nagłaśnianiu ewentualnych nieprawidłowości, które mogą wystąpić w trakcie ich przebiegu. Dlatego tak istotną rolę odgrywa możliwość rejestrowania działań podejmowanych przez funkcjonariuszy wobec protestujących, zwłaszcza przypadków użycia środków przymusu.

 Zignorowana legitymacja prasowa?

„W świetle wskazanych standardów, za szczególnie niepokojące uznajemy to, że – zgodnie z doniesieniami mediów – funkcjonariusze Policji wprost ignorowali podawane informacje o charakterze obecności fotoreportera na miejscu wydarzeń i bagatelizowali legitymację prasową zawieszoną na jego szyi. Nawet jeżeli, zgodnie z wyjaśnieniami przedstawicieli Policji, w toku akcji w pierwszej chwili miało dojść do błędnego utożsamienia dziennikarza z uczestnikami protestu, to uzyskanie takich informacji, uprawdopodobnionych dodatkowo legitymacją prasową, powinno było skutkować zaprzestaniem dalszego utrudniania rejestrowania wydarzeń” – czytamy w liście.

Waga szkoleń

Zgodnie ze standardami OBWE rola pełniona przez przedstawicieli mediów w czasie demonstracji oraz zakres ich praw i obowiązków powinny być integralną część szkoleń przeznaczonych dla funkcjonariuszy podejmujących interwencje w czasie zgromadzeń publicznych. Dlatego HFPC zwróciła się dodatkowo z pytaniem, czy policjanci są szkoleni w tym zakresie.

Cały list dostępny jest tutaj.

Zachęcamy również do zapoznania się z opinią HFPC „Relacjonowanie demonstracji przez media – standardy międzynarodowe”.

Interwencja powstała w ramach programu pomocy prawnej dla dziennikarzy i blogerów finansowanego przez Media Legal Defense Initiative.