Kolejny wygrana w sprawie dyskryminacji apolitycznej dziennikarki Polskiego Radia Rzeszów

W 2019 r. dziennikarka Polskiego Radia Rzeszów wyemitowała krytyczną wypowiedź słuchacza na temat Prezydenta RP – Andrzeja Dudy. W nieprzychylnej wypowiedzi mężczyzna podkreślił, że Prezydent powinien być mężem stanu, posiadać własną wolę i własne inicjatywy. W tym momencie mamy figuranta. Ani własnej woli, ani żadnego poważania, to on nie posiada. Na to, żeby być Prezydentem, trzeba zapracować. Zarząd rozgłośni podjął wówczas szereg działań zmierzających do odsunięcia prowadzącej poranny program Kalejdoskop od anteny. Ograniczono ilość pełnionych przez dziennikarkę dyżurów, nie wyrażono zgody na prowadzenie zajęć akademickich oraz wyjazd na konferencję. Prezes Polskiego Radia Rzeszów udzielił redaktor pisemnej nagany, w której wskazał, że naruszyła podstawowe obowiązki pracownicze nie przestrzegając przepisu art. 12 ust. 1 pkt 2 Prawo prasowe. Złożył również zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znieważenia Prezydenta, jednakże prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa.

Wydarzenia te w znacznym stopniu przyczyniły się do pogorszenia stanu zdrowia dziennikarki  i utraty części wynagrodzenia. 10 czerwca 2019 r. zdecydowała się wytoczyć powództwo przeciwko Polskiemu Radiu  Rzeszów, w którym wskazała, że działania pracodawcy nie były obiektywnie uzasadnione i stanowiły przejaw dyskryminacji, mobbingu oraz naruszały dobra osobiste powódki. Kilka dni po tym redaktor została dyscyplinarnie zwolniona z pracy w trybie art. 52 §1, pkt 1 Kodeksu pracy.  Pozwem z 5 lipca 2019 r. wniosła o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach zatrudnienia. Na prośbę HFPC, dziennikarkę pro bono reprezentowali prawnicy z kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

W ogłoszonym 1 lipca 2020 r. wyroku, Sąd Rejonowy w Rzeszowie przychylił się do argumentacji obrońców oraz Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Powódka została przywrócona do pracy, zasądzono również na jej rzecz wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy. Rozwiązanie umowy nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, ponieważ dziennikarka pełniła obowiązki  przewodniczącej Rady pracowników i była objęta szczególną ochroną stosunku pracy.  W ocenie Sądu działania podejmowane przez redaktor Radia Rzeszów były przejawem sumienności i nie stanowiły naruszenia obowiązków pracowniczych. Podkreślono również, że dziennikarka cieszyła się bardzo dobrą opinią wśród współpracowników.  Od początku działania  powoda zmierzające do odsunięcia powódki od anteny budziły niepokój środowiska dziennikarskiego.

Sukcesem zakończył się również pierwszy proces wytoczony przez dziennikarkę swojemu pracodawcy, dotyczący uchylenia kary nagany. Postępowanie było monitorowane przez HFPC, która w przedmiotowej sprawie złożyła opinię prawną. W ocenie Fundacji, sankcja nałożona na redaktor Polskiego Radia Rzeszów nie spełniała standardów ustanowionych w orzecznictwie ETPC. Brak proporcjonalności kary w odniesieniu do materiałów dziennikarskich, ze względu na efekt mrożący, jaki sankcja taka mogłaby wywołać, stwarza ryzyko powstrzymywania się przez media podejmowania tematów kontrowersyjnych lub nieprzychylnych i nieakceptowanych przez władzę. Funkcja dziennikarza jako publicznego kontrolera komentującego w interesie publicznym działalność władzy uzasadnia zastosowanie wobec niego szerszej interpretacji granic wolności słowa. 19 czerwca 2019 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie uchylił karę nałożoną na dziennikarkę Polskiego Radia Rzeszów.

Na rozstrzygnięcie wciąż oczekuje sprawa o mobbing, dyskryminację oraz naruszenie dóbr osobistych (zob. Dyskryminacja apolitycznego dziennikarza)

HFPC pragnie serdecznie podziękować Kancelarii Wardyński i Wspólnicy: mec. Agnieszce Lisieckiej, mec. Katarzynie Żukowskiej, mec. Marcinowi Wujczykowi oraz mec.  Aleksandrze Wójcik za zaangażowanie pro bono w sprawę dziennikarki Polskiego Radia Rzeszów.

Sprawa jest prowadzona w ramach projektu pomocy prawnej dla dziennikarzy i blogerów, finansowanego przez Media Legal Defense Initiative.

Kalendarium:

⇒ 6 września 2018 r. – emisja magazynu „Kalejdoskop”;
⇒ 10 września – odsunięcie red. Bochenek od prowadzenia magazynów informacyjnych;
⇒ 14 września – odsunięcie red. Bochenek od prowadzenia serwisów dla kierowców;
⇒ 18 września 2018 r. – Prezes Radia Rzeszów nakłada na red. Bochenek karę nagany;
⇒ 18 września 2018 r. – odmowa udzielenia zgody na prowadzenie przez dziennikarkę zajęć na kierunku „Dziennikarstwo i komunikacja społeczna” na Uniwersytecie Rzeszowskim;
⇒ 19 września 2018 r. – Prezes Polskiego Radia składa zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znieważenia prezydenta;
⇒ 19 września 2018 r. – odmowa udzielenia zgody na wyjazd dziennikarki do Lwowa na cykliczną konferencję „Polka w Europie”;
⇒ 27 września 2018 r. – odsunięcie dziennikarki od pełnienia dyżurów telefonicznych przy magazynach informacyjnych;
⇒ 3 października – brak zgody na prowadzenie rozmów w ramach cyklu „Gość dnia”;
⇒ 4 października 2018 r. – odsunięcie dziennikarki od prowadzenia magazynu „Ślady Pegaza”;
⇒ 23 października 2018 r. – dziennikarka składa pozew przeciwko Polskiemu Radiu Rzeszów S.A. o uchylenie kary porządkowej za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych;
⇒ 6 listopada 2018 r. – dziennikarka otrzymuje ustne powiadomienie o odsunięciu jej od prowadzenia programu „Gość dnia” oraz innych audycji – do usunięcia, to było potwierdzenie decyzji z dnia 3 października;
⇒ 7 grudnia 2018 r. – odmowa wszczęcia śledztwa ws. znieważenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej słowami „figurant” i „pełniący obowiązki Prezydenta” przez Prokuraturę Okręgową w Rzeszowie;
⇒ 08 grudnia 2018 r. – rusza zbiórka podpisów pod petycją online;
⇒ 11-14 grudnia 2019 r. – list otwarty pracowników Polskiego Radia Rzeszów (osoby podpisane nie ujawniają nazwisk);
⇒ 18 marca 2019 r. – złożenie przez Helsińską Fundację Praw Człowieka opinii przyjaciela sądu w sprawie o uchylenie kary porządkowej za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych
⇒ 3 czerwca 2019 r. – Prezes Polskiego Radia zwraca się do Rady pracowników, Związku Zawodowego Pracowników Polskiego Radia Rzeszów S.A., Komisji Zakładowej Związku Zawodowego Dziennikarzy Polskiego Radia Rzeszów S.A., Komisji Zakładowej NZSS Solidarność  o wyrażenie opinii w przedmiocie rozwiązania umowy;
⇒ 5 czerwca 2019 r. –  Komisja Zakładowa Związku Zawodowego Dziennikarzy Polskiego Radia Rzeszów S.A. składa negatywną opinię;
⇒ 6 czerwca 2019 r. – Rada pracowników nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy; Związek Zawodowy Pracowników Polskiego Radia Rzeszów S.A., Komisja Zakładowa NZSS Solidarność zajmuje negatywne stanowisko w sprawie zwolnienia dyscyplinarnego red. Bochenek;
⇒ 10 czerwca 2019 r. – złożenie powództwa o dyskryminację, mobbing i ochronę dóbr osobistych;
⇒ 14 czerwca 2019 r. –  dziennikarka otrzymuje na piśmie rozwiązanie umowy o pracę;
⇒ 19 czerwca 2019 r. – Sąd Rejonowy w Rzeszowie uchyla karę nagany nałożoną na red. Grażynę Bochenek;
⇒ 5 lipca 2019 r. – złożenie powództwa o przywrócenie red. Bochenek do pracy na poprzednich warunkach zatrudnienia;
⇒ 1 lipca 2020 r. – Sąd Rejonowy w Rzeszowie ogłasza wyrok uznając powództwo dziennikarki.