Raport wizualny “Strefa ukrytej przemocy”. Rekonstrukcja 3D dokumentująca wywózki oraz łamanie praw człowieka na pograniczu polsko-białoruskim.

W sierpniu 2022 mija 12 miesięcy od rozpoczęcia kryzysu humanitarnego na pograniczu polsko-białoruskim. W odpowiedzi na potrzebę dokumentowania świadectw tortur, naruszeń praw człowieka i przemocy w trudnych warunkach pogranicza polsko-białoruskiego Border Emergency Collective we współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka,  Fundacją Polska Gościnność i Stowarzyszeniem Nomada zrealizował wizualny raport dokumentujący historię podróży i naruszeń praw człowieka wobec pochodzących z Syrii Mariam i Hamdiego.

Ludzka pamięć przestrzenna może pomóc zrekonstruować przeszłe wydarzenia. Wspomnienia przybierają wówczas bardziej namacalny kształt i mogą stanowić źródło informacji i dowodów. Border Emergency Collective wykorzystał w swojej pracy badawczej techniki rekonstrukcji przestrzennej, mapowania i wywiadu przestrzennego w celu szczegółowego odtworzenia w formie 3D wydarzeń z listopada 2021 roku, do których doszło na wschodniej granicy naszego kraju.

Materiał został opracowany w celu wsparcia rzecznictwa i prowadzenia strategicznych postępowań sądowych dotyczących łamania praw człowieka na terenie polsko-białoruskiego pogranicza.

„Strefa ukrytej przemocy” to wideo odtwarzające doświadczenia wywózki, siłowego wepchnięcia do rzeki, przepychania, ograniczenia wolności oraz przemocy, a wydarzenia zapamiętane przez bohaterów zostały osadzone w czasie i przestrzeni. Historia opowiedziana na filmie pokazuje także siłę i determinację osób z doświadczeniem uchodźstwa, które pomimo wszelkich przeciwności podejmują trudną decyzję o ucieczce, by ratować swoje życie, godność i wolność.

Historia Mariam i Hamdiego to tylko dwa przykłady wywózek i przepchnięć, które obrazują szersze zjawisko przemocy i instrumentalizacji doświadczanej przez osoby migrujące ze strony funkcjonariuszy obu państw.

Raport wizualny powstał dzięki wsparciu Biennale Warszawa.

Partnerzy: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Polska Gościnność, Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego NOMADA, Grupa Granica

[1] Wywiad przestrzenny (situated testimony) to metoda wywiadu poznawczego obejmująca odtwarzanie pamięci świadków za pomocą narzędzi przestrzennych i wizualnych w celu rekonstrukcji wydarzeń oraz weryfikacji innych zeznań i dowodów.

Border Emergency Collective jest zespołem badawczym specjalizującym się w łączeniu praktyki aktywistycznej z teorią, rozpoznaniem z ogólnodostępnych źródeł (open-source intelligence, OSINT) i doświadczeniem na polu architektury i filmu. Grupa powstała w odpowiedzi na trwający kryzys humanitarny na polsko-białoruskiej granicy i wzrastającą skalę przemocy funkcjonariuszy obu państw wobec osób migrujących.