< Publikacje programów

Wzmacnianie praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym – rola krajowych instytucji ochrony praw człowieka. Przewodnik

Dostęp do odpowiednich gwarancji procesowych, w szczególności w pierwszych godzinach po zatrzymaniu, jest kluczowy dla zapewnienia prawa do rzetelnego procesu w postępowaniu karnym i zapobiegania torturom. Jednocześnie stworzenie wspólnych minimalnych gwarancji procesowych dla oskarżonych i podejrzanych stanowi jeden z priorytetów Unii Europejskiej w obszarze sprawiedliwości i praw podstawowych. W tym celu od 2009 r. Unia przyjęła szereg instrumentów dotyczących praw podejrzanych i oskarżonych

Rzeczywiste stworzenie równego poziomu gwarancji procesowych w całej Unii i skuteczne zapobieganie torturom zależy jednak od tego, w jaki sposób instrumenty te będą implementowane i stosowane w praktyce. Ważną rolę w tym obszarze mogą odegrać krajowe instytucje ochrony praw człowieka, czyli niezależne, pozasądowe organy państwowe posiadające konstytucyjny lub ustawowy mandat w zakresie ochrony i promowania praw człowieka. W Polsce taką instytucją jest Rzecznik Praw Obywatelskich.

Pomimo rosnącego zainteresowania tematem praw procesowych w postepowaniu karnym, niewiele jest informacji na temat roli i praktyki krajowych instytucji ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej w tym zakresie. Dlatego Instytut Praw Człowieka im. Ludwiga Boltzmanna (Austria) we współpracy z Węgierskim Komitetem Helsińskim, Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Instytutem Pokoju (Słowenia) opublikował przewodnik, który koncentruje się na tym, jak NHRI mogą przyczynić się do wzmocnienia tych praw.

Przewodnik został opracowany w ramach finansowanego przez UE projektu “Wzmocnienie praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym – rola krajowych instytucji praw człowieka”. Treść publikacji odzwierciedla wyłącznie poglądy autorów, za które ponoszą wyłączną odpowiedzialność. Komisja Europejska nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w nim informacji.

Przygotowany w oparciu o wyniki konsultacji z krajowymi instytucjami ochrony praw człowieka i innymi zainteresowanymi, przewodnik zawiera przegląd standardów UE w zakresie praw procesowych podejrzanych i oskarżonych, jak również konkretne przykłady dobrych praktyk, które mogą być wykorzystane przez krajowe instytucje ochrony praw człowieka w celu wzmocnienia gwarancji procesowych.

Wzmacnianie praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym – rola krajowych instytucji ochrony praw człowieka. Przewodnik

Koordynator:

Instytut Praw Człowieka im. Ludwiga Boltzmanna (Austria): Giuliana Monina i Nora Katona

Partnerzy:

Węgierski Komitet Helsiński (Węgry): Eszter Kirs i Sára Viszló

Helsińska Fundacja Praw Człowieka (Polska): Konrad Siemaszko

Instytut Pokoju (Słowenia): Katarina Vučko

Data wydania: grudzień 2019

Raport w wersji angielskiej można przeczytać tutaj.