Negatywna opinia na temat Prezydenta RP – trzecia wygrana dziennikarki

♦ Sąd Okręgowy w Rzeszowie uznał, że Polskie Radio Rzeszów naruszyło zasady równego traktowania wobec red. Grażyny Bochenek. Wyrok jest nieprawomocny.

♦ Na prośbę HFPC redaktor w postępowaniach sądowych była reprezentowana pro bono przez prawników z kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

♦ W pierwszym procesie o uchylenie kary nagany za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych Fundacja złożyła opinię przyjaciela sądu.

♦ Sukcesem zakończyły się wszystkie postępowania.

Działania Polskiego Radia Rzeszów przeciwko dziennikarce

Po emisji programu, w którym jeden ze słuchaczy nazwał Andrzeja Dudę „figurantem” redaktor została odsunięta od prowadzenia programów na żywo do odwołania. Dnia 18 września 2018 r. Prezes Polskiego Radia Rzeszów udzielił redaktor pisemnej nagany, w której wskazał, że naruszyła podstawowe obowiązki pracownicze nie przestrzegając przepisu art. 12 ust. 1 pkt 2 Prawo prasowe. Zarząd rozgłośni podjął szereg działań skierowanych przeciwko dziennikarce: ograniczył ilość pełnionych przez nią dyżurów, nie wyraził zgody na prowadzenie zajęć akademickich oraz wyjazd na konferencję. W imieniu Prezesa Polskiego Radia Rzeszów złożono również zawiadomienie o podejrzeniu znieważenia Prezydenta RP. Prokuratura jednak odmówiła wszczęcia postępowania przygotowawczego w tej sprawie. Efektem tych działań był rozstrój zdrowia dziennikarki oraz znaczące zmniejszenie się jej wynagrodzenia. 14 czerwca 2019 r. redaktor otrzymała na piśmie rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym.

Sądy uchylają karę porządkową i przywracają do pracy

Dwa wcześniejsze procesy wytoczone przez dziennikarkę Polskiego Radia Rzeszów swojemu pracodawcy zakończyły się sukcesem. W czerwcu 2019 r. Sąd Rejonowy orzekł o uchyleniu kary porządkowej nałożonej na dziennikarkę w związku z wyemitowaniem na antenie radia niepochlebnej opinii słuchacza na temat Prezydenta RP. Wyrokiem z dnia 1 lipca 2020 r. powódka została przywrócona do pracy. W ustnym uzasadnieniu Sąd podkreślił, że rozwiązanie umowy było bezprawne, nieprawidłowe i wadliwe. 

Sąd Okręgowy: doszło do dyskryminacji

16 marca 2021r. Sąd Okręgowy w Rzeszowie zasądził od Polskiego Radia Rzeszów na rzecz dziennikarki kwotę 7 444 zł tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu oraz kwotę 7 750 na rzecz Polskiego Towarzystwa Antydyskryminacyjnego. Zdaniem Sądu Prezes Polskiego Radia wykazywał się złym nastawieniem do pracownika, o czym świadczy szereg podejmowanych przez niego celowych działań, które doprowadziły do ukształtowania się niekorzystanej sytuacji redaktor w miejscu pracy. Dziennikarkę odsunięto od prowadzenia programów na żywo, które miały charakter prestiżowy, szykanowano, niezasadnie dyscyplinowano, nałożono karę porządkową nagany, przy braku uzasadnionych okoliczności podjęto decyzję o rozwiązaniu umowy w trybie dyscyplinarnym. Strona pozwana nie wykazała obiektywnych przesłanek, które usprawiedliwiałyby dyferencjacje sytuacji pracownika. W ocenie Sądu działania Prezesa Polskiego Radia Rzeszów kierowane przeciwko dziennikarce  wpisują się w pojęcie mobbingu jako długotrwałego działania pracodawcy naruszającego godność pracowniczą i osobistą.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo. Sąd uznał m.in., że choć szereg działań podjętych wobec dziennikarki rzeczywiście wpisuje się w pojęcie mobbingu, to w postępowaniu nie został przeprowadzony dowód, który by wykazał związek przyczynowo skutkowy między mobbingiem a rozstrojem zdrowia i z tego powodu Sąd w tym zakresie oddalił roszczenie o zadośćuczynienie i zwrot kosztów leczenia. Sąd również oddalił roszczenie o zamieszczenie przeprosin w ogólnopolskiej prasie, wskazując m.in, że nakaz publikacji tego rodzaju oświadczeń jest stosowany w przypadku utraty dobrego imienia czy autorytetu w odbiorze zewnętrznym – a ponieważ nie doszło do tego w tym przypadku, to instrument ten nie był potrzebny do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych. Sąd zasądził również inne kwoty odszkodowania niż kwoty żądane w pozwie. Biorąc pod uwagę powyższe elementy, Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty postępowania.

Opinia przyjaciela sądu HPFC

W opinii przyjaciela sądu, złożonej w sprawie o uchylenie kary porządkowej, HFPC wskazała, że władze publicznego medium nie mogą prowadzić polityki kadrowej zmierzającej do tego, aby na jego antenie prezentowane było stanowisko pewnej tylko grupy politycznej lub społecznej. Zgodnie ze standardami wynikającymi z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wszelkie decyzje dotyczące zmian personalnych w mediach publicznych powinny być szczegółowo uzasadniane (np. wyrok ws. Manole i inni p. Mołdawii). Brak transparentności w tym zakresie może powodować naruszenie wolności słowa. Ponadto, dziennikarze takich mediów powinni cieszyć się pewną swobodą w kształtowaniu programu: obowiązkiem władz mediów publicznych jest zagwarantowanie dziennikarzom możliwości wykonywania pracy bez nacisków; władze te powinny powstrzymać się od niepotrzebnej ingerencji w przekazywane treści.

Szczegóły sprawy wraz z kalendarium i załącznikami prezentujemy tutaj.

Z wyrokiem Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 marca 2021 r. można zapoznać się tutaj.

HFPC pragnie serdecznie podziękować Kancelarii Wardyński i Wspólnicy: mec. Agnieszce Lisieckiej, mec. Katarzynie Żukowskiej, mec. Marcinowi Wujczykowi oraz mec. Aleksandrze Wójcik za zaangażowanie pro bono w sprawę dziennikarki Polskiego Radia Rzeszów.

Sprawa jest prowadzona w ramach projektu pomocy prawnej dla dziennikarzy i blogerów, finansowanego przez Media Legal Defense Initiative.

Do pobrania:

• Wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie